Τζοβάνι Σκιαπαρέλι: Ιταλός αστρονόμος που σχεδίασε τον πρώτο επιστημονικό τοπογραφικό χάρτη του πλανήτη Άρη

Από το 1877 ο Τζοβάνι Σκιαπαρέλι αφοσιώθηκε στην παρατήρηση του Άρη και, ύστερα από χρόνια παρατηρήσεων, δημοσίευσε τον πρώτο λεπτομερή χάρτη του πλανήτη.

Σκιαπαρέλι, Τζοβάνι Βιρτζίνιο (Giovanni Virginio Schiaparelli, Σαβιλιάνο 14 Μαρτίου 1835, 4 Ιουλίου 1910).

Αφού πήρε το 1854 στο Τορίνο το πτυχίο του μηχανικού και αρχιτέκτονα, κέρδισε σε διαγωνισμό μια υποτροφία που του επέτρεψε να σπουδάσει αστρονομία στο Βερολίνο, κοντά στον διάσημο αστρονόμο Ένκε.

Το 1859 διορίστηκε στο αστεροσκοπείο Μπρέρα στο Μιλάνο όπου, το 1861, ανακάλυψε τον 69o αστεροειδή, την Εσπερία, ενώ συγχρόνως διακρίθηκε για τις μελέτες του πάνω στη φύση και στην προέλευση των κομητών.

Στο αστεροσκοπείο της Μπρέρα ο Τζοβάνι Σκιαπαρέλι παρέμεινε περίπου 40 χρόνια ως πρώτος αστρονόμος και στην περίοδο αυτή κατείχε και την έδρα της γεωδαισίας στο πολυτεχνείο του Μιλάνου, και διετέλεσε επίσης καθηγητής του πανεπιστημίου της Παβίας.

Το 1889 έγινε γερουσιαστής και υπήρξε μέλος πολλών ιταλικών και ξένων ακαδημιών, ενώ συγχρόνως του απονεμήθηκαν πολλές τιμητικές διακρίσεις (βραβείο Λαλάντ της Γαλλικής Ακαδημίας 1868 και 1890).

Το 1900 αποσύρθηκε από την ενεργό δράση και ασχολήθηκε με τη συγγραφή μιας ιστορίας της αστρονομίας, η οποία όμως έμεινε ασυμπλήρωτη.

Μολονότι ασχολήθηκε με μελέτες αναφερόμενες στη μετεωρολογία, στα μαθηματικά, στη φυσική και στον γήινο μαγνητισμό, η ευρύτατη επιστημονική του δραστηριότητα συνδέεται κυρίως με τις αστρονομικές μελέτες του.

Μεταξύ άλλων απέδειξε την ταυτότητα των χρόνων περιστροφής και περιφοράς του Ερμή και της Αφροδίτης (κάτι που αργότερα αποδείχθηκε λανθασμένο και στις δύο περιπτώσεις)· το 1867 ανακάλυψε τη σχέση που υπάρχει μεταξύ κομητών και διαττόντων αστέρων και όπως απέδειξε ο Τζοβάνι Σκιαπαρέλι, οι τελευταίοι είναι συντρίμματα κομητών, σε διάλυση, που οι τροχιές τους συναντούν την τροχιά της Γης.

Ο Τζοβάνι Σκιαπαρέλι σχεδίασε τον πρώτο επιστημονικό τοπογραφικό χάρτη του πλανήτη Άρη με πραγματικά μεγάλη ακρίβεια: η ανακάλυψη των διωρύγων και της διδυμίας τους προκάλεσε πολλές αμφισβητήσεις και διαφορετικές ερμηνείες που δεν εξαλείφθηκαν.

Από τα πολυάριθμα έργα του, πιο αξιόλογα θεωρούνται τα:

Σχέση κομητών και διαττόντων αστέρων (1866),

Οι πρόδρομοι του Κοπέρνικου στην αρχαιότητα (1873),

Οι συγκεντρωτικές σφαίρες (1875)

Παρατηρήσεις σχετικές με την περιστροφή και τοπογραφία του πλανήτη Άρη (1878).

Στα τοπωνύμια του Άρη δεσπόζουσα θέση έχει η Ελλάδα, καθώς ο Ιταλός αστρονόμος Τζιοβάνι Σκιαπαρέλι δίνει το όνομά της στη μεγαλύτερη κοιλάδα του Άρη.




ΠΗΓΗ