Ήταν σαν σήμερα, το 1912, όταν ναυτικό άγημα αλλά και δύναμη στρατού 1000 ανδρών, υπό τον Αλέξανδρο Μανουσάκη, αποβιβάστηκαν τις μεσημεριανές ώρες από το θωρηκτό «Αβέρωφ» και τρία επίτακτα ατμόπλοια, στη Μυτιλήνη.
ΠΡΟΚΗΡΥΞΙΣ
Προς τον λαόν της πόλεως Μυτιλήνης
Αναλαμβάνων τα καθήκοντα του στρατιωτικού και πολιτικού Διοικητού της πόλεως, παραγγέλλω όπως, εντός εικοσιτετραώρου από της τοιχοκολλήσεως της παρούσης προκηρύξεως, άπαντες οι πολίται, ανεξαρτήτως θρησκεύματος και εθνικότητος, καταθέσουν τα όπλα αυτών, οιαδήποτε και αν ώσιν αυτά.
Η παρουσία Ναυτικού Αγήματος του Βασιλικού Ναυτικού της Ελλάδος είναι εγγύησις επαρκής διά την τάξιν. Επικαλούμαι το εθνικόν φρόνημα των χριστιανών κατοίκων, όπως αποφύγουν πάσαν διένεξιν μετά των Οθωμανών συμπολιτών των. Απαιτώ όπως ό Ελληνικότατος λαός της Μυτιλήνης αποδείξη ότι εμφορείται υπό των εμφύτων ευγε¬νών και μεγαλοψύχων αισθημάτων της φυλής μας. Υπομιμνήσκω εις πάντας ότι, ευρισκομένης της πόλεως υπό Στρατιωτικήν κατοχήν, θα λειτουργήση ο Στρατιωτικός Νόμος, αμείλικτος κατά παντός διαταράσσοντος την δημοσίαν τάξιν και μη καταθέσαντος τα όπλα εν τη ταχθείση προθεσμία εν τω Διοικητήριω.
Ο Στρατιωτικός και Πολιτικός Διοικητής Μυτιλήνης
Εν Μυτιλήνη τη 8 Νοεμβρίου 1912
Κωνσταντίνος Μελάς
ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΞΙΣΤΟΡΗΣΗ
Ο Α’ Βαλκανικός Πόλεμος κηρύχθηκε στις 5 Οκτωβρίου 1912Μ, λόγω της άρνησης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας να ικανοποιήσει τα αιτήματα των κυβερνήσεων Ελλάδος, Σερβίας, Μαυροβουνίου και Βουλγαρίας για την ισότιμη μεταχείριση των υπηκόων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ανεξαρτήτως θρησκεύματος.
Ο ελληνικός στόλος στις 8 Οκτωβρίου απελευθέρωσε τη Λήμνο. Ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης, είχε ως στόχο την άμεση κατάληψη των νησιών που βρίσκονταν κοντά στα Δαρδανέλλια και ήθελε να χρησιμοποιήσει τον κόλπο του Μούδρου ως αγκυροβόλιο για τα πλοία του, μπλοκάροντας τα Στενά, όπως και έγινε. Και τις δύο φορές που οι Τούρκοι αποπειράθηκαν να εξέλθουν, ακολούθησαν οι νικηφόρες για το στόλο μας ναυμαχίες της Έλλης και της Λήμνου.
Οι κάτοικοι στη Λέσβο αδημονούσαν. Έτσι, όπως γράφει ο Δρ. Στρατής Αναγνώστου, σχολικός σύμβουλος, «επιτροπή Πλωμαριτών που αποτελούνταν από τους Ιωάννη Πετρέλλη, Γεώργιο Λύτρα, Δ. Τσακίρη και Γεώργιο Τόμπρα ή Πολυχνιάτη επιβιβάστηκε σε πλοιάριο και κατευθύνθηκε στη Λήμνο, στον κόλπο του Μούδρου, όπου ναυλοχούσε ο ελληνικός στόλος. Εκεί παρέδωσε στο Ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη επιστολή, με την οποία δίνονταν πληροφορίες για τις δυνάμεις των Οθωμανών στη Λέσβο, ενώ παράλληλα η επιτροπή ζήτησε την επίσπευση της απελευθέρωσης του νησιού.
Πράγματι, ο ελληνικός στόλος, με το Ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη επικεφαλής, ξεκίνησε από τον κόλπο του Μούδρου το βράδυ της 7ης Νοεμβρίου και αγκυροβόλησε τα ξημερώματα της 8ης Νοεμβρίου 1912 έξω απ’ το λιμάνι της Μυτιλήνης... Μετά την επίδοση του τελεσιγράφου του Κουντουριώτη προς τις οθωμανικές αρχές του νησιού, με το οποίο ζητούνταν η άμεση παράδοση της πόλης, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη μεταξύ των οθωμανικών αρχών, των χριστιανών και μουσουλμάνων προυχόντων της Μυτιλήνης. Στη σύσκεψη αυτή, αποφασίστηκε να αποχωρήσουν οι ολιγάριθμες οθωμανικές ένοπλες δυνάμεις στο εσωτερικό του νησιού και να γίνει αναίμακτα η κατάληψη της Μυτιλήνης, προκειμένου να αποφευχθεί η άσκοπη αιματοχυσία του άοπλου πληθυσμού, του χριστιανικού και του μουσουλμανικού.
Η αποβίβαση των Ελλήνων πεζοναυτών και ναυτών άρχισε στις 12:30 το μεσημέρι, κάτω απ’ τα ξέφρενα πανηγύρια του κόσμου και έγινε στη λεγόμενη Πετρόσκαλα, που βρισκόταν στη θέση του σημερινού Τελωνείου. Μετά την παράδοση των οθωμανικών αρχών, όλη η πόλη σημαιοστολίστηκε. Στο μητροπολιτικό ναό του Αγίου Αθανασίου πραγματοποιήθηκε δοξολογία, στην οποία χοροστάτησε ο Μητροπολίτης Μυτιλήνης Κύριλλος, ο οποίος μαζί με το σύνολο των παρευρισκομένων έψαλε το ‘Χριστός Ανέστη’.
Αμέσως, με ανακοίνωσή τους οι ελληνικές αρχές κήρυξαν την ένωση του νησιού με την Ελλάδα και διακήρυξαν την ισονομία και την ισοπολιτεία για όλους τους κατοίκους, χριστιανούς και μουσουλμάνους... Στις 10 Νοεμβρίου το οπλιταγωγό Μακεδονία αγκυροβόλησε έξω από το Πλωμάρι και οι πεζοναύτες του αποβιβάστηκαν μέσα στους έξαλλους πανηγυρισμούς των κατοίκων. Ακολούθησε η κατάλυση των οθωμανικών αρχών στην Αγιάσο, στον Πολιχνίτο, στη Γέρα, ενώ η ελληνική ζώνη κατοχής επεκτάθηκε βόρεια μέχρι τη Θερμή.
Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ
Όπως γράφει ο Δρ. Στρατής Αναγνώστου, «ο αριθμός των ελληνικών δυνάμεων που αποβιβάστηκαν, δεν ξεπερνούσε τους 1.600 άνδρες. Επειδή ο οθωμανικός στρατός αριθμούσε 1.500 - 2.000 άνδρες, αποφασίστηκε να μη γίνει η τελική σύγκρουση, πριν φτάσουν ενισχύσεις σε άνδρες στρατιωτικά μέσα και πολεμοφόδια. Όμως, το βόρειο και δυτικό μέρος νησιού θα παραμείνουν κάτω από την τρομοκρατία των Οθωμανών, και κυρίως των ατάκτων ανταρτικών μουσουλμανικών σωμάτων (βασιβουζούκων) που συνέδραμαν το έργο του τακτικού στρατού. Έτσι, βασιβουζούκοι, διάσπαρτοι στις βορειοανατολικές περιοχές του νησιού, λεηλάτησαν το Μεσότοπο, την Αγία Παρασκευή, την Ερεσό και έκαψαν σπίτια στην Πέτρα.
Όταν στις 8 Νοεμβρίου του 1912 έγινε η αποβίβαση του ελληνικού στρατού στη Μυτιλήνη, αρκετοί χριστιανοί πατριώτες τέθηκαν στη διάθεση του ελληνικού στρατού, ο οποίος και τους εξόπλισε με σκοπό να τους χρησιμοποιήσει ως πολιτοφυλακή στα λεσβιακά χωριά και ως αντίβαρο στα μουσουλμανικά ανταρτικά σώματα... Οι οθωμανικές τακτικές στρατιωτικές δυνάμεις είχαν οχυρωθεί στο στρατόπεδό τους στον Κλαπάδο, ένα μουσουλμανικό χωριό που δεν υπάρχει πια σήμερα και βρισκόταν στην ευρύτερη περιφέρεια της Λαφιώνας…
Στο μεταξύ ο ελληνικός στρατός είχε ενισχυθεί σημαντικά από 1.500 περίπου άνδρες και πολλούς ντόπιους εθελοντές. Το κύριο σώμα των εθελοντών αποτελούσε η περίφημη Λεσβιακή Φάλαγγα, η οποία απαρτιζόταν από 210 Λέσβιους μετανάστες, που είχαν έρθει απ’ την Αμερική, για να βοηθήσουν στην απελευθέρωση της πατρίδας τους. Μετά την άφιξη των πολυπόθητων ενισχύσεων στα τέλη Νοεμβρίου, ο ελληνικός στρατός θα βαδίσει προς το οχυρωμένο στρατόπεδο των Οθωμανών στον Κλαπάδο.
Το οθωμανικό στρατόπεδο του Κλαπάδου δεν θα μπορέσει να αντέξει για πολύ στις επιθετικές ενέργειες του ελληνικού στρατού, που ξεκίνησαν στις 6 Δεκεμβρίου... Το πρωτόκολλο παραδόσεως του οθωμανικού στρατού υπογράφηκε το πρωί της 8ης Δεκεμβρίου 1912 στο ύψωμα Πετσοφάς, ΝΑ του Κλαπάδου. Τις επόμενες μέρες απελευθερώθηκε σταδιακά και το υπόλοιπο τμήμα του νησιού».
Νίκος Χιδίρογλου
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου