Ποιοι και γιατί άναψαν ξανά το φιτίλι στα Βαλκάνια; Ο Γιώργος Φίλης, Διδάκτορας Γεωπολιτικής, δίνει την δική του απάντηση
Ανησυχία σε όλα τα Βαλκάνια προκάλεσαν οι πολύωρες ένοπλες συγκρούσεις που ξέσπασαν στην πόλη Κουμάνοβο μεταξύ ισχυρών δυνάμεων της αστυνομίας και «ένοπλης τρομοκρατικής ομάδας»,που έγιναν σε αλβανόφωνη συνοικία με θύματα έξι νεκρούς αστυνομικούς και πάνω από 30 τραυματίες. Πίσω από αυτή την "ένοπλη τρομοκρατική ομάδα" κρύβεται ένα παραστρατιωτικό σκέλος του περίφημου UCK, ή όπως πλέον αυτοχαρακτηρίζεται του "εθνικού απελευθερωτικού στρατού", της Αλβανίας.
Το WE του news247.gr απευθύνθηκε σε ένα ειδικό, τον Γιώργο Φίλη, διδάκτορα γεωπολιτικής και αναλυτή του Ινστιτούτου Αναλύσεων Ασφάλειας & Άμυνας, του διεθνή οργανισμού συμβούλων επιχειρήσεων Wikistrat.
Πώς μπήκε στη ζωή μας ο UCK;
Ο UCK μπήκε στη ζωή μας στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 με τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας υπήρχε το ζήτημα του Κοσσυφοπεδίου. Είναι ένα ζήτημα που πάει πίσω στο Μεσαίωνα - δεν είναι τωρινό θέμα.
Θυμάμαι τον Βαρβιτσιώτη να λέει ότι το Κοσσυφοπέδιο είναι η μπαρουταποθήκη των Βαλκανίων...
Θεωρώ ότι γενικά οι Αλβανοί εκτός Αλβανίας είναι η μπαρουταποθήκη των Βαλκανίων. Θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι αυτοί ζουν το δικό τους 1912-1913 . Δηλαδή από τα σκληρά χρόνια του Χότζα πέρασαν στη δημιουργία ενός δεύτερου κράτους. Από ένα πολύ αδύναμο έθνος και φτωχό, βοηθούντων των γεωπολιτικών συνθηκών, στηρίχθηκαν από τη Δύση για να φτιάξουν ένα δεύτερο κράτος όπως είναι το Κοσσυφοπέδιο. Υπάρχει δε μεγάλη περίπτωση να ενοποιηθεί με την Αλβανία. Μάλιστα να πούμε ότι οι Αλβανοί του Κοσσυφοπεδίου είναι οι πιο “επιθετικοί” από όλους γιατί έχουν δει ότι μπορεί με την ένοπλη βία να πετύχεις το σκοπό σου, οπότε πολλοί υποστηρίζουν ότι το Κοσσυφοπέδιο μπορεί να είναι το Πεδεμόντιο της Αλβανίας. Να σου θυμίσω ότι το Πεδεμόντιο ήταν στην ουσία η κοιτίδα ενοποίησης της Ιταλίας τον 19ο αιώνα. Αυτό λειτούργησε ως ο κύριος μοχλός ενοποίησης για την Ιταλία. Φυσικά οι συνθήκες δεν είναι πλέον οι ίδιες, αλλά το σίγουρο είναι ότι αυτή τη στιγμή ζούμε τα απόνερα της επέμβασης στο Κοσσυφοπέδιο της δεκαετίας του ‘90. Και για να μην λέω απόνερα, ίσως να ετοιμάζεται ένα νέο τσουνάμι.
Ιστορικά πώς φθάσαμε στο σημερινό Κοσσυφοπέδιο;
Αν το πάμε ιστορικά, αυτό που συνέβη είναι ότι πάντα ήταν μια περιοχή που διεκδικούνταν από τον Αλβανικό και Σερβικό εθνικισμό από το Μεσαίωνα και η όλη ιστορία όπως τη γνωρίζουμε σήμερα, έχει ξεκινήσει από τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο.
Η Αλβανία λειτούργησε ως προγεφύρωμα των Ιταλών, οπότε, ο,τιδήποτε πήραν οι Αλβανοί, στην ουσία ελεγχόταν από τις δυνάμεις του Άξονα. Μην ξεχνάμε ότι για παράδειγμα και στην Ελλάδα η κατοχή ήταν στην ουσία τετραπλή. Ήταν Ιταλο-Βουλγαρο-Γερμανο-Αλβανική κατοχή. Το ίδιο έγινε και στη Σερβία. Κόψανε κομμάτια στην περιοχή που σήμερα είναι το Κοσσυφοπέδιο και το έβαλαν υπό Αλβανική κατοχή.
Αν δεν ήθελαν να φτιάξουν οι Αμερικάνοι τη Βάση, θα γινόταν το Κοσσυφοπέδιο τη δεκαετία του ‘90;
Οι συνθήκες δεν είναι ίδιες. Άλλο η δεκαετία του ‘90 κι άλλο το σήμερα.Κατά την άποψή μου το συμφέρον των Αμερικανών δεν είναι να βοηθούν τους Αλβανούς. Είναι συγκεκριμένο συμφέρον το οποίο μπορεί σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους να θέλουν να χρησιμοποιήσουν τους Αλβανούς, άλλες περιόδους να θέλουν τους Σέρβους, και άλλες τους Έλληνες και τους Τούρκους.
Στην ουσία αυτό που έγινε στο Κοσσυφοπέδιο, ήταν μια πλήρης αποδυνάμωση του νοτιο-σλαβικού, ας μου επιτραπεί η έκφραση, στοιχείου, το οποίο είναι στα Βαλκάνια και το οποίο εκφραζόταν στην ουσία από τη γιουγκλοσλαβική ταυτότητα υπό σερβικό έλεγχο. Αυτό δεν έγινε από τους Αμερικανούς. Αυτό έγινε από τους Γερμανούς. Αυτοί που οδήγησαν στην ουσία στη διάσπαση της Γιουγκοσλαβίας ήταν οι Γερμανοί. Η άποψή μου είναι ότι πρόκειται για σύγκρουση μεταξύ του τευτονικού στοιχείου της Κεντρικής Ευρώπης, εναντίον του Σερβικού, Ρωσικού, ορθόδοξου στοιχείου.
Αυτό “γέννησε” τον UCK ως αντίσταση;
Αρχικά ο UCK βοηθήθηκε από τις Γερμανικές μυστικές υπηρεσίες.
Τι σημαίνει UCK;
UCK σημαίνει Απελευθερωτικός Στρατός Κοσσόβου. Οι Αλβανοί δεν το λένε Κοσσυφοπέδιο. Η ονομασία Κοσσυφοπέδιο είναι σερβική.
Στην αρχή, όπως κάθε τέτοιου τύπου οργανισμοί, ονομάστηκαν τρομοκράτες από όλη τη διεθνή κοινότητα. Από ένα σημείο και ύστερα, παύουν να είναι τρομοκράτες. Δηλαδή στα μέσα της δεκαετίας του ‘90, αν θυμάμαι καλά το 1997, οι ΗΠΑ έπαυσαν να τους θεωρούν τρομοκράτες και τους έβγαλαν από τη λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων. Στην ουσία αυτό έγινε όταν είχε αποφασιστεί ότι θα γίνει η επέμβαση στη Γιουγκοσλαβία. Δεν μπορούσαν οι Δυτικοί να πουν ότι “πάω να βοηθήσω τρομοκράτες”.
Ο UCK που ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 έγινε πολύ “δραστήριος” μετά το 1996, κάνοντας ανταρτοπόλεμο.
Αυτό που ήθελαν οι Δυτικοί, ήταν ναι μεν να εμπλακούν στο Κοσυφοπέδιο, ναι μεν να κόψουν τα πόδια της Σερβίας για μια σειρά αρκετών λόγων, αλλά δεν ήθελαν να βάλουν το πόδι τους στο έδαφος. Διότι όπως καταλαβαίνεις, ουδείς θέλει να μπλέξει στο έδαφος των Βαλκανίων, που έχει συγκεκριμένη γεωγραφική μορφολογία: βουνά, πεδιάδες, λαγκάδια… Οπότε τι έκαναν; Στην ουσία οι δυνάμεις εδάφους της Δύσης ήταν ο UCK, οι άνδρες του οποίου βοηθήθηκαν, εκπαιδεύτηκαν από τους Δυτικούς.
Όπως αυτό που βλέπουμε σήμερα στη Συρία...
Ιστορικά αυτό γίνεται πάντα. Όπως έγινε στο Αφγανιστάν, όπως έκαναν παλαιότερα οι Σοβιετικοί. Δεν “κόμισαν γλαύκας εις τας Αθήνας”. Είναι μια πρακτική η οποία συμβαίνει. Είναι αυτό που λέμε το “proxy war”, όπως συμβαίνει και στην Ουκρανία. Είναι πόλεμος δι “αντιπροσώπων”.
Επισκεπτόμενη την Αλβανία, θυμάμαι ότι οι κάτοικοι της χώρας αντιμετώπιζαν τους Κοσοβάρους ως “ξιπασμένους”, “αγροίκους” και μάλλον με υποτιμητικό τρόπο.
Υπάρχει φυλετικό θέμα. Οι Αλβανοί ήταν πάντα ορεινά φύλα τα οποία χωρίζονται σε φυλές, Είναι οι γκέγκηδες, οι τόσκηδες… Υπάρχει μεγάλη διαμάχη μεταξύ ειδικά αυτών των δυο φυλών του Αλβανικού έθνους.
Οι βόρειοι και ειδικά οι Κοσσοβάροι όπως είπα είναι πολύ επιθετικοί, γιατί βλέπουν ότι μπορούν με αυτό τον τρόπο να αντιμετωπίσουν καταστάσεις.
Επίσης έχουν πολλά χρήματα που προέρχονται από το λαθρεμπόριο, από σωματεμπορία, εμπόριο όπλων και ναρκωτικών. Πώς νομίζεις ότι μπόρεσαν και βρήκαν τα χρήματα για να χρηματοδοτήσουν τον ένοπλο αγώνα τους;
Από κάπου έπρεπε να βρουν λεφτά. Έχουν δημιουργήσει μια διεθνή μαφία, η οποία υπό τη μύτη και την ανοχή των Δυτικών λειτουργούσε, προκειμένου να βρουν λεφτά για τον αγώνα τους. Γι αυτό και πολλοί από αυτούς έχουν πολλά χρήματα.
Η Αλβανία δεν είναι το ίδιο. Οι Αλβανοί έχουν χαλαρούς δεσμούς μεταξύ τους γιατί η Αλβανία είναι ένα τεχνητό δημιούργημα. Είναι “χριστιανομουσουλμάνοι” των Βαλκανίων που εξισλαμίζονται τώρα και τους φανατίζουν.
Πώς φτάσαμε από το 1997 που αναγνωρίστηκε ο UCK στα πρόσφατα επεισόδια;
Μέχρι το 1999 που έγινε η επέμβαση στο Κοσσυφοπέδιο, λειτούργησαν ως τρομοκρατική οργάνωση και σταδιακά εξελίχθηκαν σε απελευθερωτικός στρατός στα μάτια της κοινής γνώμης.
Ο UCK μετά το 1999 μετατράπηκε σε δυνάμεις ασφαλείας και αστυνόμευσης του νεοσύστατου αυτού μορφώματος. Ο αρχηγός τους έγινε μάλιστα πρωθυπουργός της χώρας. Λογικό είναι. Οι οπλαρχηγοί λαμβάνουν τα αξιώματα. Αυτό δε σημαίνει ότι οι δομές του UCK διαλύθηκαν. Αναφέρομαι στις παραστρατιωτικές δομές κυρίως στο εξωτερικό.
Και το πρώτο που σκεφτόμαστε είναι τα Σκόπια, όπου εκεί μετονομάστηκε σε “Εθνικό Απελευθερωτικό Στρατό” και οδηγηθήκαμε στα γεγονότα του 2001, λίγο πριν το χτύπημα στους δίδυμους Πύργους. Γινόταν κανονικός πόλεμος και οδηγηθήκαμε στη συνθήκη της Οχρίδας. Όπου στην ουσία αποκεντρώθηκε η διοίκηση στα Σκόπια κι έδωσαν πολλά δικαιώματα στους Αλβανούς.
Τι περιμένουμε πλέον στην περιοχή από τον UCK
Τέτοιου τύπου επεισόδια όπως τα πρόσφατα μπορεί να είναι “προειδοποιητική βολή”. Στα Σκόπια υπάρχει αναστάτωση από το σκάνδαλο παρακολουθήσεων που έχει ξεσπάσει.
Η αναστάτωση είναι πολύ μεγάλη. Η κυβέρνηση Γκρουέφσκι λειτουργεί με τη λογική του βιλαετίου. Αρα το να στρέψει στην ουσία τους Σλάβους κατά των Αλβανών για τον Γκρουέφσκι είναι βούτυρο στο ψωμί του.Υπάρχει και η συνομωσιολογία που τους συνδέει με τον Turkish stream.
Ανεξάρτητα με το τι έγινε, υπάρχει το υπόβαθρο να δημιουργηθούν τέτοια επεισόδια. Το ερώτημα είναι το “γιατί τώρα”. Γιατί τώρα πείθεις 40 ανθρώπους να κάνουν κάτι τέτοιο και στην ουσία γνωρίζουν ότι θα πεθάνουν. Τους φανάτισαν και τους είπαν “ορμάτε”. Θέλω να πω ότι οι υποδομές και η ιδεολογία υπάρχει πάντα. Προφανώς τα Σκόπια θα πουν ότι δεν έχουν σχέση. Πάντως δεν βλέπω κάποιο λόγο αυτή τη στιγμή να προκαλέσουν κάποια γενικευμένη αναταραχή. Να θεωρήσουν δηλαδή ότι ήρθε η ώρα να διασπάσουν τα Σκόπια. Οι συνθήκες αυτή τη στιγμή στην περιοχή δεν είναι ευνοϊκές.
Πάντως εκτιμώ ότι σύντομα θα οδηγηθούμε σε αστάθεια στα Σκόπια, η οποία είναι συνδεδεμένη με την κυβερνητική κρίση. Πρέπει να περιμένουμε για να δούμε εάν θα έχουμε κι άλλα πράγματα.
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου