Θα αφανίσουμε το ένα έκτο των ζώντων οργανισμών του πλανήτη

Είμαστε καθ' οδόν να αποδεκατίσουμε το ένα στα έξη βιολογικά είδη στον πλανήτη; Ναι, απαντά μελέτη που δημοσιεύθηκε στο τελευταίο τεύχος της επιθεώρησης «Science».

Ο υφηγητής οικολογίας στο πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ, Μαρκ Έρμπαν έκανε κάτι πρωτότυπο: Υπέβαλε σε προσομοίωση 131 διαφορετικές μελέτες για εξαφάνιση βιολογικών ειδών - κάθε μία από αυτές χρησιμοποιούσε διαφορετικά μοντέλα και τα συμπεράσματά τους ήταν αναλόγως, παρηγορητικά ή απογοητευτικά -, εφήρμοσε καινούργιες μεθόδους στατιστικής ανάλυσης και παρουσίασε μία «μετα- μελέτη».

Τα συμπεράσματα;

Ο σημερινός κίνδυνος εξαφάνισης των βιολογικών ειδών του πλανήτη είναι 2,8%, υπενθυμίζει ο Μαρκ Έρμπαν.

Εάν οι χώρες του πλανήτη επιμείνουν στον επιθυμητό στόχο να διατηρήσουν την άνοδο της θερμοκρασίας της Γης κατά μόνον 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα επίπεδα της προ-βιομηχανικής εποχής, περιορίζοντας τις εκπομπές ρύπων, ο κίνδυνος εξαφάνισης βιολογικών ειδών, παγκοσμίως, θα ανέλθει στο 5,2%.

Σε ένα πιο ρεαλιστικό σενάριο, στο οποίο η θερμοκρασία θα αυξηθεί κατά 3 βαθμούς Κελσίου, αναμένεται να εξαφανιστεί το 8,5% των ειδών του πλανήτη.

Και αν τα πράγματα παραμείνουν όπως έχουν σήμερα, ο κίνδυνος εξαφάνισης θα διπλασιαστεί σχεδόν, στο 16%, καταλήγει ο Έρμπαν. Αυτό σημαίνει «αντίο» στο ένα από κάθε έξι βιολογικά είδη της Γης.

Οι εκτιμήσεις για την εξαφάνιση ειδών λόγω κλιματικής αλλαγής διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή. Οι υψηλότεροι κίνδυνοι εκτιμώνται σε Νότια Αμερική (23%) και Αυστραλία- Ν. Ζηλανδία (14%) και οι χαμηλότεροι σε Βόρεια Αμερική (5%) και Ευρώπη (6%). Οι διαφορετικοί χρωματισμοί δηλώνουν τις διαφοροποιήσεις του κινδύνου και ο αριθμός στο (n) δηλώνει τον αριθμό των μελετών που περιέλαβε στη μετα- ανάλυσή του ο Μαρκ Έρμπαν. Πηγή: Urban, Science 2015

«Οι κίνδυνοι εξαφάνισης λόγω της αλλαγής του κλίματος αναμένεται όχι μόνον να αυξηθούν αλλά και να επιταχύνονται με κάθε βαθμό Κελσίου που ανέρχεται η θερμοκρασία του πλανήτη» γράφει ο Αμερικανός πανεπιστημιακός. «Τα σημάδια της κλιματογενούς εξαφάνισης θα γίνονται όλο και πιο φανερά, αν δεν αναλάβουμε σήμερα δράση για να περιορίσουμε τη μελλοντική κλιματική αλλαγή» προειδοποιεί.

Ωστόσο, ο Δυτικός κόσμος μπορεί να εφησυχάζει, αν επιλέξει κάτι τέτοιο, καθώς ο κίνδυνος εξαφάνισης ειδών στη Βόρεια Αμερική είναι ο χαμηλότερος (5%) και στην Ευρώπη, ο δεύτερος χαμηλότερος (6%).

Στο άλλο άκρο της λίστας επικινδυνότητας είναι η Νότια Αμερική, η οποία ενδέχεται να χάσει το 23% των βιολογικών ειδών της. Στην Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία ενδέχεται να χαθεί έως και το 14% των ειδών.

Ο Μαρκ Έρμπαν αναγνωρίζει ελλείψεις στη μελέτη του: Λίγα στοιχεία για την εξαφάνιση των ειδών σε μεγάλες περιοχές της Ασίας. Μη συνυπολογισμός των περίπλοκων τρόπων αλλαγής των φυσικών συστημάτων λόγω της αλλαγής του κλίματος, συνδυάζοντας τα προβλήματα που δημιουργεί η ρύπανση ή η υπερβολική ανάπτυξη. Επιπλέον, η μελέτη δεν λαμβάνει υπόψη το πώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις σχέσεις θηρευτών- θηραμάτων ή το πόσο γρήγορα ή αργά, φυτά και ζώα μπορούν να μετακινηθούν σε νέα οικοσυστήματα. Αυτοί οι παράγοντες θα μπορούσαν να δώσουν μια πιο αισιόδοξη ή πιο αρνητική συνολική εικόνα, ομολογεί. «Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι είναι η καλύτερη πληροφόρηση που έχουμε σήμερα» καταλήγει.

Ένα είναι προφανές: Σε σχόλιό της, που συνοδεύει τη μελέτη του Μαρκ Έρμπαν, η βιολόγος του πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, Τζάνεκε Χίλε Ρις Λάμπερς επισημαίνει ότι παρά τις εγγενείς αβεβαιότητες σε αυτές τις μελέτες, «δεν πρέπει να περιμένουμε... πριν αναλάβουμε δράση, κατά προτίμηση μειώνοντας τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα».



ΠΗΓΗ