Για πρώτη φορά θα δοκιμασθεί σε ανθρώπους τεχνητό αίμα

Ετοιμοι για ένα επίτευγμα-ορόσημο στην ιστορία της ιατρικής δηλώνουν πως είναι επιστήμονες από το Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) της Βρετανίας, οι οποίοι έχουν αναπτύξει μια μέθοδο για την παραγωγή τεχνητού αίματος. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα αποτελέσματα των εργαστηριακών πειραμάτων δίνουν το «πράσινο φως» ώστε το συνθετικό αίμα που προκύπτει με την τεχνική τους να δοκιμασθεί σε ανθρώπους το 2017.

Μια κλινική δοκιμή που θα γίνει για πρώτη φορά στην Ιστορία και, αν ολοκληρωθεί με επιτυχία, κατ' αρχάς θα αλλάξει τα δεδομένα στην περίθαλψη ασθενών που χρειάζονται συχνές μεταγγίσεις. Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, το συνθετικό αίμα υπόσχεται επίσης να καλύψει τις ελλείψεις που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες αίματος, λόγω περιορισμένου αριθμού δωρητών.

Για την παραγωγή του, η «πρώτη ύλη» που χρησιμοποιούν οι επιστήμονες είναι είτε βλαστοκύτταρα ενηλίκων είτε ομφάλιος λώρος που έχει δωριθεί σε δημόσιες τράπεζες. Στόχος της δοκιμής είναι να διαπιστωθεί κατά πόσο το τεχνητό αίμα προκαλεί παρενέργειες στον άνθρωπο, με τη μετάγγιση μιας πολύ μικρής ποσότητας στους περίπου 20 εθελοντές που θα πάρουν μέρος. Αν και η αντίδραση του ανθρώπινου οργανισμού δεν μπορεί να προδικασθεί, τα έως τώρα δεδομένα κάνουν τους επιστήμονες να αισιοδοξούν. Κι αυτό γιατί τα συνθετικά ερυθρά αιμοσφαίρια «είναι παρόμοια, αν όχι ακριβώς ίδια, με τα αιμοσφαίρια ενός δωρητή», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά στον Independent ο δρ Nick Watkins, μέλος της ερευνητικής ομάδας του NHS.

Η δοκιμή χωρίζεται σε δύο φάσεις, αφού αρχικά στους εθελοντές θα χορηγηθεί τεχνητό αίμα από βλαστοκύτταρα ενηλίκων. Αν δεν υπάρξει κάποιο απρόοπτο, τότε στη συνέχεια θα γίνουν μεταγγίσεις συνθετικού αίματος από ομφάλιο λώρο. Εκτός από την αντίδραση του οργανισμού των εθελοντών, αυτές οι μικρές μεταγγίσεις θα βοηθήσουν επίσης τους επιστήμονες να μελετήσουν για πόσο χρονικό διάστημα το εργαστηριακό αίμα μπορεί να «επιβιώνει» μέσα στο ανθρώπινο σώμα.

Εδώ και δεκαετίες, αρκετές επιστημονικές ομάδες σε όλο τον κόσμο έχουν προσπαθήσει να δημιουργήσουν ένα υποκατάστατο του αίματος στο εργαστήριο. Οι Βρετανοί ερευνητές χρησιμοποιούν γι' αυτό τον σκοπό είτε απευθείας εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα από ομφάλιο λώρο είτε βλαστοκύτταρα ενηλίκων τα οποία επαναπρογραμματίζουν «μηδενίζοντας» το βιολογικό τους «ρολόι». Στη συνέχεια, τα κύτταρα μετατρέπονται σε ερυθρά αιμοσφαίρια, ενώ αφαιρείται ο πυρήνας τους.

Ο άμεσος στόχος των ερευνητών του NHS είναι να προσφέρουν μια εναλλακτική λύση για όσους πάσχουν από ασθένειες όπως η θαλασσαιμία ή η δρεπανοκυτταρική αναιμία και οποίοι χρειάζονται τακτικές μεταγγίσεις. Ετσι, ο Watkins ελπίζει πως σύντομα οι επιστήμονες θα μπορούν να συνθέτουν στο εργαστήριο «τεχνητό» αίμα το οποίο θα ταιριάζει απόλυτα στις ανάγκες του συγκεκριμένου ασθενούς – εξατομικεύοντας, υπό μία έννοια, τις μεταγγίσεις. Πάντως, ο απώτερος στόχος είναι να πολλαπλασιασθούν οι διαθέσιμες ποσότητες αίματος για οποιουδήποτε είδους μετάγγιση. Εξάλλου, τα ποσοστά δωρεάς αίματος συρρικνώνονται σε όλο τον αναπτυγμένο κόσμο.



ΠΗΓΗ