Πέμπτη 9 Οκτωβρίου 2014

Πόσο επικίνδυνος είναι ο Ηλιος; Οι εκλάμψεις του μπορούν να «ψήσουν» τους γειτονικούς πλανήτες


Η έκλαμψη είναι μια βίαιη έκρηξη στην ατμόσφαιρα ενός άστρου, όπως είναι ο ήλιος μας, απελευθερώνοντας συνολικά μέχρι και 6×1025 Joules. Οι ηλιακές εκλάμψεις λαμβάνουν χώρα στο ηλιακό στέμμα και στην χρωμόσφαιρα, θερμαίνοντας το πλάσμα σε δεκάδες εκατομμύρια Κέλβιν.

Οχι πολύ μακριά από τη Γη, ένα μικρό αστέρι εξαπέλυσε πρόσφατα μια απροσδόκητα έντονη σειρά εκλάμψεων. Η σειρά ξεκίνησε με μία γιγάντια έκρηξη, 10.000 φορές πιο ισχυρή από οτιδήποτε έχει καταγραφεί ποτέ από τον ήλιο. Για μερικές σύντομες στιγμές, το αστέρι έλαμψε πολλές φορές φωτεινότερα από το κανονικό.

Το φαινόμενο έληξε με άλλες έξι εκλάμψεις και δύο εβδομάδες αργότερα, ωστόσο ήταν θερμότερο, πιο ισχυρό και με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής από ότι οι επιστήμονες περίμεναν να δουν και θα ήταν σίγουρα πολύ κακή είδηση για πλανήτες δίπλα στο αστέρι.

Το αστέρι είναι ένας νεαρός κόκκινος νάνος που έχει μάζα περίπου το ένα τρίτο του ήλιου. Είναι μέρος ενός δυαδικού συστήματος νάνων που ονομάζεται ΓΔ Canum Venaticorum, που βρίσκεται περίπου 60 έτη φωτός μακριά.

Οι κόκκινοι νάνοι είναι τα άστρα που βρίσκονται σε μεγαλύτερη αφθονία στο γαλαξία, υπερτερούν αριθμητικά από όλα τα υπόλοιπα είδη άστρων σε αναλογία περίπου τρία προς ένα. Μικρά, δροσερά, και με εξαιρετικά μεγάλη διάρκεια ζωής, αυτά τα αστέρια θεωρούνται από πολλούς επιστήμονες ότι εξαιρετικοί οικοδεσπότες για τη φιλοξενεία ζωής.

Ομως, στις 23 Απριλίου, δεν θα θέλατε να είστε οπουδήποτε κοντά σε αυτό το μικρό αστέρι. Στριφογυρίζοντας 30 φορές πιο γρήγορα από τον Ηλιο, η γρήγορη περιστροφή του άστρου ενισχύει μια αναπτυσσόμενη παραμόρφωση στο μαγνητικό πεδίο του. Οταν η ένταση τελικά έσπασε, ξεκίνησαν οι γιγάντιες εκλάμψεις. Οπως παρατηρήθηκε από το δορυφόρο Swift της NASA, η αρχική έκρηξη έφθασε σε θερμοκρασία περίπου 200 εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου (πάνω από 12 φορές θερμότερη από το κέντρο του ήλιου).

Αν μια ανάλογη έκλαμψη ξεσπάσει στον δικό μας Ηλιο και ακολουθηθεί από ένα σύννεφο φορτισμένων σωματιδίων, η Γη θα έχει σοβαρό πρόβλημα, εξηγεί ο αστρονόμος Ρέιτσελ Οστεν του Space Telescope Science Institute.

Αυτές οι θύελλες σωματιδίων που συχνά συνοδεύουν τις εκλάμψεις ονομάζονται στεφανιαίες εκτινάξεις μάζας και μπορούν να αναστατώσουν τα επίγεια και διαστημικά συστήματα επικοινωνίας.

«Οσον αφορά τον διαστημικό καιρό, αυτές οι εκλάμψεις κάνουν τη μεγαλύτερη ζημιά. Τα αποτελέσματα μίας τέτοιας έκλαμψης από τον Ηλιο μας θα είναι χειρότερα από το μεγαλύτερο διαστημικό γεγονός που έχουμε βιώσει μέχρι τώρα.» εξηγεί ο Οστεν

Οι κόκκινοι νάνοι είναι πιο δροσεροί από τον ήλιο, έτσι οι πλανήτες τους αρκετά ζεστοί για να έχουν νερό σε υγρή μορφή στην επιφάνειά τους σε τροχιά πιο κοντά στο αστέρι, με ίσως το ένα δέκατο της απόστασης Γης-Ηλιου. Λόγω του ότι, αυτοί οι πλανήτες είναι παλιρροιακά κλειδωμένοι σε τροχιά έχουν πάντα το ίδιο πρόσωπο στραμμένο προς το αστέρι τους. Με άλλα λόγια, το μισό του πλανήτη είναι λουσμένο σε διαρκή μέρα, το άλλο μισό καλυμμένο με ατελείωτη νύχτα.

Ωστόσο μία τέτοια έκλαμψη, που ακολουθείται από μια στεφανιαία μαζική εκτίναξη, δεν θα ήταν μια ευπρόσδεκτη για έναν πλανήτη κοντά στο Canum Venaticorum: «Κάθε στρώμα του όζοντος πάνω στο αστέρι που βλέπει το ημισφαίριο σίγουρα θα καταστρεφόταν, η ανώτερη ατμόσφαιρα θα μπορούσε να πληγεί από αυτό το μεγάλο παλμό ακτινοβολίας, και, στη συνέχεια, ίσως αρκετές ώρες αργότερα, η επακόλουθη στεφανιαία μαζική εκτίναξη θα συνθλίψει τη μαγνητόσφαιρα του πλανήτη, και είναι πιθανό να καταρρεύσει εντελώς σε χαμηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας του πλανήτη. Αν αυτός ο πλανήτης είχε ζωή, θα μιλάγαμε για τη μεγαλύτερη μαζική εξαφάνιση της ιστορίας» εξηγούν οι ερευνητές.





ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου