Η παρακρατική οργάνωση που ξεκίνησε έναν Παγκόσμιο Πόλεμο

Η ιστορία της οργάνωσης "Μαύρη Χειρ", που έκανε 120 δολοφονίες και η δράση της αποτέλεσε αφορμή για το ξέσπασμα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου


Η παρακρατική οργάνωση «Μαύρη Χειρ» ιδρύθηκε το 1903. Σκοπός της οργάνωσης ήταν η συνένωση των Σέρβων, αλλά το κύριο χαρακτηριστικό της, ήταν οι στυγνές πολιτικές δολοφονίες. Βασιλιάς της Σερβίας ήταν ο Αλέξανδρος Οβρένοβιτς, ο οποίος είχε παντρευτεί τη Δράγα Μασίν, χήρα ενός μηχανικού.

Η βασίλισσα κατηγορήθηκε ότι είχε μετατρέψει το παλάτι σε κερδοσκοπική επιχείρηση και δεχόταν επιθέσεις επειδή δεν είχε κάνει διάδοχο του θρόνου.

Το βασιλικό ζεύγος της Σερβίας Αλέξανδρος και Δράγα

Η «Μαύρη Χειρ» δολοφονεί το βασιλικό ζεύγος

Οι Σέρβοι απαιτούσαν  διάδοχο και το 1903, ένα οργισμένο πλήθος κατέκλυσε το κέντρο του Βελιγραδίου. Τότε ακούστηκαν πρωτοφανή συνθήματα σε βάρος της βασίλισσας: «Διαζύγιο ή παραίτηση από τον θρόνο» και «Η Δράγα στον Δούναβη». Ο Αλέξανδρος διέταξε την ανακτορική φρουρά να χτυπήσει το πλήθος στο ψαχνό.  Δολοφονήθηκαν 24 διαδηλωτές. Όταν ενημέρωσε τη γυναίκα του για το αιματοκύλισμα, η Δράγα του απάντησε: «Μόνο 24;».

Τη νύχτα της 10ης Ιουνίου περίπου 200 αξιωματικοί συγκεντρώθηκαν στις κήπους του Καλάμιγκτον και ξεκίνησαν αποφασισμένοι για το παλάτι. Εξόντωσαν τη φρουρά και μπήκαν στα ενδότερα των ανακτόρων για να βρουν το βασιλικό ζεύγος. Το κρεβάτι τους ήταν ακόμη ζεστό. Έψαξαν  παντού και τελικά εντόπισαν τον Αλέξανδρο και τη Δράγα κρυμμένους σε ένα πατάρι. Ο συνταγματάρχης Μασίν  επέδωσε το τελεσίγραφο στον βασιλιά. Ο Αλέξανδρος έξαλλος και εκτός πραγματικότητας τον καθαίρεσε και επιχείρησε να του ξηλώσει τα γαλόνια. Μια ομοβροντία πυροβολισμών τον έκανε κόσκινο. Σκότωσαν την έντρομη Δράγα με τα σπαθιά και πέταξαν και τους δύο από το παράθυρο!

Ο αρχηγός της «Μαύρης Χειρός»  Ντιμιτρίεβιτς, γνωστός και ως «Άπις»

Η δυναστεία Οβρένοβιτς κηρύχθηκε έκπτωτη και δύο μέρες αργότερα ανέβηκε στον θρόνο ο πρίγκιπας Πέτρος Καραγεώργιεβιτς, που ήταν εξόριστος στην Ελβετία.

Η «Μαύρη Χειρ» εξαπλώνεται Ψυχή της συνομωσίας ήταν ο λοχαγός Ντραγκούντι Ντιμιτρίεβιτς ο οποίος προήχθη σε συνταγματάρχη και είχε το ψευδώνυμο «Άπις», δηλαδή ταύρος. Ο τίτλος «Μαύρη Χειρ» προέκυπτε από την υποχρέωση κάθε μέλους να μυήσει άλλους τέσσερις, ώστε να σχηματιστεί ο αριθμός των πέντε δακτύλων, συμβολίζοντας τη σερβική εξάπλωση και την ένωση όλων των Νοτιοσλάβων σε ένα κράτος με πρωτεύουσα το Βελιγράδι.

Η σφραγίδα της οργάνωσης έδειχνε μια σφιγμένη γροθιά που κρατούσε μια μαύρη σημαία, με μια λευκή νεκροκεφαλή, μια βόμβα, ένα μαχαίρι κι ένα φιαλίδιο με δηλητήριο. Η «Μαύρη Χειρ» εξαπλώθηκε σαν ανεξέλεγκτη πυρκαγιά και συνολικά της αποδίδονται περισσότερες από 120 πολιτικές δολοφονίες. Αρκετές ήταν θεαματικές καθώς έγιναν σε δημόσιες εκδηλώσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η δολοφονία του γενικού διευθυντή της Βοσνίας, Βαρεσονίν στα εγκαίνια της τοπικής Βουλής στο Σεράγιεβο, το 1907. Ήταν διορισμένος από τη δυναστεία των Αψβούργων της Αυστρίας και η δολοφονία του σηματοδότησε τη σερβική αντίδραση για τη λύτρωση των Νοτιοσλάβων, που ζούσαν υπό τον ζυγό των Αυστριακών.



Οι εκτελεστές

Τον εκτελεστικό βραχίονα αποτελούσαν κυρίως φοιτητές που παρασύρονταν από τον φανατισμό, αλλά συχνά δεν ήταν αποτελεσματικοί. Χαρακτηριστική περίπτωση ο Λούκας Γιούκιτς, ο οποίος άδειασε το περίστροφό του στον διοικητή της Κροατίας Σλαβίνο Κουγιάβ, αλλά δεν κατάφερε να τον σκοτώσει. Αποτυχημένη ήταν και η επιχείρηση να σκοτώσουν τον ίδιο τον αυτοκράτορα της Αυστρίας Φραγκίσκο Ιωσήφ, καθώς τους ανακάλυψε η βιενέζικη αστυνομία.

Ο αρχιδκούκας της Αυστρίας Φερδινάνδος και η κόμισα Σοφία

Η δολοφονία που έγινε αφορμή να ξεσπάσει ο Ά Παγκόσμιος Πόλεμος

Η «Μαύρη Χειρ» δεν πτοήθηκε καθόλου. Αντίθετα, όταν ανακοινώθηκε η περιοδεία του αρχιδούκα της Αυστρίας Φραγκίσκου Φερδινάρδου στη Βοσνία, ο στόχος ήταν ξεκάθαρος. Ο Φερδινάρδος ήταν ο διάδοχος του αυστριακού θρόνου και ήθελε να προσεταιριστεί τους Σλάβους για να καταλαγιάσει τα επαναστατικά κινήματα. Ο Ντιμιτρίεβιτς διάλεξε τέσσερα από τα πιο φανατικά μέλη, τρεις φοιτητές και έναν τυπογράφο. Το σχέδιο περιελάμβανε αρχικά επίθεση με βόμβα και αν υπήρχε αποτυχία, ενέδρα με πυροβολισμούς.

Στις 28 Ιουνίου 1941, ο Τρίφκο Γκράμπετς και ο Γκαμπρίνοβιτς πέταξαν τη βόμβα αλλά το αμάξι που διέσχιζε τους δρόμους του Σεράγιεβο με το ζεύγος των διαδόχων, πρόλαβε και απέφυγε την έκρηξη. Μέλη της ακολουθίας και κάποιοι από το πλήθος τραυματίστηκαν από τα θραύσματα. Οι αυστριακοί ευγενείς νόμιζαν ότι είχαν γλιτώσει. Όταν όμως το αυτοκίνητο επέστρεφε από το δημαρχείο, σταμάτησε μπροστά στο συνωστισμένο πλήθος από το οποίο ξεπρόβαλε ο εκτελεστής Γκαβρίλο Πρίνσιπ. Ο νεαρός πυροβόλησε από κοντά τον Φερδινάρδο που έγειρε αιμόφυρτος στο κάθισμα. Αμέσως έστρεψε την κάννη στη σύζυγό του Σοφία φον Χόφμπεργκ, η οποία στάθηκε μπροστά από τον άντρα της για να τον προστατεύσει.

Και οι τρεις συνελήφθησαν αμέσως και καταδικάσθηκαν σε 20 χρόνια κάθειρξη γιατί ήταν ανήλικοι, αφού δεν είχαν συμπληρώσει το 20ο έτος της ηλικίας τους. Ο τέταρτος συνωμότης, Ντανίλο Ίλιτς και άλλοι δύο συνένοχοι, που ήταν πάνω από 21 ετών, κρεμάστηκαν. Η δολοφονία ήταν η αφορμή για να ξεσπάσει ο Ά Παγκόσμιος Πόλεμος. Κατά τη διάρκεια της δίκης δεν ακούστηκε ούτε μια φορά το όνομα του αρχηγού της οργάνωσης, συνταγματάρχη Ντιμιτρίεβιτς, ο οποίος είχε επιβάλλει πρωτοφανείς κανόνες μυστικότητας και οργάνωσε κι άλλες απόπειρες κατά πολιτικών στόχων.

Στις 11 Σεπτεμβρίου 1916 ο σερβικός στρατός υποχωρούσε μέσω της Αλβανίας προς την Κέρκυρα. Ο διάδοχος του θρόνου Αλέξανδρος πυροβολήθηκε καθώς το αυτοκίνητό του περνούσε από το Ότσροβο. Μετά από δύο μήνες συνελήφθη στη Θεσσαλονίκη, ως ηθικός αυτουργός, ο συνταγματάρχης Άπις. Κατηγορήθηκε ότι σχεδίαζε κι άλλες δολοφονίες μεταξύ των οποίων και του βασιλιά Κωνσταντίνου της Ελλάδας και είχε στόχο να ανατρέψει τους Καραγεώργιεβιτς. Θεωρούσε πως του όφειλαν την άνοδό τους στον θρόνο και του φέρθηκαν με αγνωμοσύνη. Ο Άπις εκτελέσθηκε γιατί ο βασιλιάς Πέτρος αρνήθηκε να του δώσει χάρη, καθώς πλέον η «Μαύρη Χειρ» είχε γίνει κράτος εν κράτει και δεν μπορούσε κανείς να την ελέγξει.




ΠΗΓΗ