Σεραφείμ: Ο αντάρτης που έγινε Αρχιεπίσκοπος

Η ιστορία του Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ. Οπλοφορούσε, έβριζε και διοικούσε με σταθερό και «βαρύ» χέρι την εκκλησία


Πρωτοχρονιά του ΄79. Ο τότε αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Σεραφείμ, επισκέφθηκε στο προεδρικό μέγαρο τον  πρωθυπουργό, Κωνσταντίνο Καραμανλή. Την ώρα που τον χαιρέτησε του έπεσε ένα περίστροφο. “Εδώ το έχω ακόμα”, είπε με καμάρι στον έκπληκτο Καραμανλή.

“Δεν το αποχωρίζομαι ποτέ”, ανέφερε την ώρα που το ξαναέκρυψε κάτω από τα ράσα του. Ο Σεραφείμ Τίκας, αν και αρχιεπίσκοπος, δεν έπαψε ποτέ να οπλοφορεί. Ποτέ δεν έδωσε εξηγήσεις γιατί κουβαλούσε όπλο πάντα μαζί του. Μπορεί να ήταν κατάλοιπο του βουνού, από τα χρόνια που ήταν αντάρτης στα βουνά στην πλευρά του ΕΔΕΣ του Ναπολέοντα Ζέρβα.



Ο αντάρτης αρχιεπίσκοπος

Ο 28χρονος διάκονος Σεραφείμ από την Καρδίτσα, το καλοκαίρι του 1941 δεν ήταν τίποτα παραπάνω από ένας απλός δακτυλογράφος στις υπηρεσίες της Ιεράς Συνόδου. Για καλή του τύχη όμως γνώρισε τον διορισμένο από την κατοχική κυβέρνηση αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό και κέρδισε την συμπάθεια του.

Εκείνος τον χειροτόνησε αρχιμανδρίτη και τον τοποθέτησε στον Άγιο Λουκά στα Πατήσια. Δύο χρόνια αργότερα τον παρότρυνε να ακολουθήσει το Ζέρβα στο βουνό για να μην τον συλλάβουν οι Γερμανοί, καθώς τα αντιναζιστικά κηρύγματα που εκφωνούσε κάθε Κυριακή είχαν εκνευρίσει τους Γερμανούς και ετοιμάζονταν να τον συλλάβουν.

Το  καλοκαίρι του ΄43, κρατώντας μια επιστολή του Δαμασκηνού, πήγε να συναντήσει  στο στρατηγείο του στην Ήπειρο τον Ναπολέοντα Ζέρβα. Μόλις ο αρχηγός του ΕΔΕΣ τον γνώρισε, σύμφωνα με μαρτυρίες είπε:«Aυτόν τον άνθρωπο ακόμη και ο Xάρος όταν τον αντικρίσει, θα γυρίσει πίσω. Ούτε κι αυτός θα τον νικήσει».

Και πράγματι, σε μια αποστολή όπου έπρεπε να μεταφέρει μυστικά έγγραφα, έπεσε σε γερμανικό μπλόκο και ήταν ο μόνος που κατάφερε να διαφύγει. Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου συνέχισε τη δράση του. Όμως, αυτή την επιλογή του την πλήρωσε ακριβά, καθώς αντάρτες του ΕΑΜ σκότωσαν τον πατέρα του.

Ο Σεραφείμ με τον δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο και τον Οδυσσέα Αγγελή

Τα “γαλλικά” του Σεραφείμ 

Το 1949 έγινε μητροπολίτης Άρτας και στη συνέχεια Ιωαννίνων, ενώ τον Ιανουάριο του 1974 ανέβηκε στον αρχιεπισκοπικό θρόνο, με τη βοήθεια του πρώην συμπολεμιστή του και δικτάτορα Δημήτρη Ιωαννίδη. Ο Σεραφείμ σε όλη τη διάρκεια του 60χρονου αρχιεπισκοπικού έργου του  έμεινε ένας  αυθεντικός επαρχιώτης, όπως τον αποκαλούσαν οι αντίπαλοι του. Διάβαζε σπάνια, πίστευε στην κοινή λογική, ενώ στα δύσκολα θέματα ήταν της άποψης  “άστο να περάσει”. Και σχεδόν πάντα «πέρναγε». Η αθυροστομία του ήταν πασίγνωστη.

«Γαμώ το κέρατο σας”, φώναξε μέσα στην εκκλησία προς τους παρεκκλησιαστικούς που αποδοκίμασαν στη Λάρισα το 1974 την ενθρόνιση του μητροπολίτη Σεραφείμ Ορφανού. “Τενεκέ ξεγάνωτο”, αποκάλεσε πρώην υπουργό της Ν.Δ. που ενεργούσε για την επιστροφή των 12 μητροπολιτών που είχε εκθρονίσει χωρίς δίκη, ως χουντικούς.

Το 1982, που το ΠΑΣΟΚ είχε αποφασίσει να καθιερώσει τον πολιτικό γάμο στην Ελλάδα, δεν δίστασε να αρπάξει το μικρόφωνο από το χέρι του μητροπολίτη Ελευθερουπόλεως και να του επιτεθεί, γιατί κατηγόρησε στο κήρυγμα του τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Κάποια άλλη περίοδο εμφανίστηκε αγανακτισμένος για την κατάντια στην εκκλησία από τα ομοφυλοφιλικά όργια κληρικών, που είχαν δημοσιοποιηθεί και δήλωσε: “Κατάντησα αρχιεπίσκοπος π......ων”.

Τα τελευταία χρόνια ήταν πολύ άρρωστος και αρκετοί μητροπολίτες τον αμφισβητούσαν, άλλοι με επιχειρήματα, άλλοι χωρίς. Σχεδόν όλοι όμως ή τον σέβονταν ή τον φοβούνταν. Σε μια σύνοδο, στον διάδρομο των γραφείων της Μονής Πετράκη, συναντά ένα μητροπολίτη που είχε κάνει κάποιες εριστικές δηλώσεις σε βάρος της πολιτείας. -«εσένα ποιος σε έκανε μητροπολίτη;» ρώτησε τον ιεράρχη -«εσείς» του απάντησε -«ε! να σε εσένα, να και σε μένα» του είπε, ρίχνοντας  δύο μεγαλοπρεπείς μούτζες στον στον εαυτό του και τον μητροπολίτη, που δεν τόλμησε να πει το παραμικρό.

Ωστόσο, ήταν δημοφιλής και μάλλον αγαπητός στην κοινή γνώμη, που εκτιμούσε την αυθεντικότητα και τη συνολική παρουσία του στο δημόσιο βίο. Άλλωστε, τις δεκαετίες του ΄70 του΄80 και του ΄90, η εκκλησία δεν ήταν στις προτεραιότητες των πολιτών με εξαίρεση τις μεγάλες κόντρες για τον πολιτικό γάμο και την εκκλησιαστική περιουσία. Ο μακαριστός, χωρίς να εκτεθεί δημόσια, έκανε πίσω στο θέμα του γάμου και η πολιτεία υποχώρησε στο θέμα της εκκλησιαστικής περιουσίας. Ο Σεραφείμ “κοιμήθηκε” σαν σήμερα, στις 10 Απριλίου του 1998.



ΠΗΓΗ