Επιτυχία με την πρώτη για νέο όργανο αναζήτησης πλανητών

Το πρώτο φωτογραφικό πορτρέτο ενός πλανήτη που περιφέρεται γύρω από άστρο παρόμοιο με τον Ήλιο, είναι το πρώτο επίτευγμα του οργάνου εντοπισμού πλανητών που εγκαινιάστηκε στο τηλεσκόπιο Subaru στη Χαβάη.

Ο πιθανός πλανήτης εντοπίστηκε να περιφέρεται γύρω από το άστρο GJ 758 που βρίσκεται σε απόσταση 50 ετών φωτός, ή 480 τρισεκατομμυρίων χιλιομέτρων, στην κατεύθυνση του αστερισμού της Λύρας, ανακοίνωσαν οι Γερμανοί και Αμερικανοί ερευνητές.

Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι σήμερα, οι αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει πάνω από 400 εξωηλιακούς πλανήτες, γνωστούς και ως εξωπλανήτες. Οι περισσότεροι έγιναν αντιληπτοί έμμεσα, από την επίδρασή που έχει η παρουσία τους στην κίνηση και τη φωτεινότητα του μητρικού τους άστρου. Λιγότεροι από δέκα έχουν παρατηρηθεί άμεσα τα τελευταία λίγα χρόνια, όλοι τους όμως κινούνται γύρω από άστρα διαφορετικά από τον Ήλιο.

Η άμεση παρατήρηση ενός εξωπλανήτη «είναι το ίδιο δύσκολη με την απεικόνιση μιας πυγολαμπίδας που στέκεται δίπλα σε έναν προβολέα των 300 Watt από απόσταση αρκετών χιλιομέτρων» σχολιάζει ανακοίνωση του Ινστιτούτου Αστρονονίας Max Planck στη Γερμανία.

Προκειμένου να απομονωθεί η ακτινοβολία των εξωπλανητών μέσα στο εκτυφλωτικό φως του μητρικού άστρου, το τηλεσκόπιο Subaru στο Μάουνα Κέα της Χαβάης εξοπλίστηκε με συστήματα προσαρμοστικής οπτικής, που εξουδετερώνουν τις παραμορφώσεις της γήινης ατμόσφαιρας, και συγκεντρώνει πολλαπλές λήψεις του μακρινού πλανητικού συστήματος.

Το σώμα που εντοπίστηκε στο σύστημα του GJ 758 έχει μάζα 10 έως 40 φορές μεγαλύτερη από του Δία και είναι είτε γιγάντιος πλανήτης είτε ένας ελαφρύς καφέ νάνος -ένα σώμα πιο μεγάλο από τους πλανήτες, όχι όμως αρκετά μεγάλο ώστε να αναφλεγεί και να μετατραπεί σε άστρο.

Το αντικείμενο απέχει από το μητρικό του άστρο όσο ο Ποσειδώνας από τον Ήλιο και, σε αντίθεση με τους περισσότερους άλλους γνωστούς εξωπλανήτες, έχει σχετικά χαμηλή θερμοκρασία περίπου 300 βαθμών Κελσίου.

«Αυτό σημαίνει ότι είναι ο ψυχρότερος συνοδός ενός άστρου σαν τον Ήλιο που έχει ποτέ απεικονιστεί άμεσα» σχολιάζει ο Κρίστιαν Τάλμαν του Μαξ Πλανκ, επικεφαλής της μελέτης.

Εκτός από αυτό το σώμα, με την ονομασία GJ 758 B, οι εικόνες υποδεικνύουν την ύπαρξη ενός ακόμα αντικειμένου άγνωστης ταυτότητας, με τον προσωρινό χαρακτηρισμό GJ 758 C.

Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στην ηλεκτρονική έκδοση του Astrophysical Journal Letters.



ΠΗΓΗ