Ποιο το μέλλον της εξερεύνησης του διαστήματος;

Κάποτε, τουλάχιστον μέχρι τη δεκαετία του 1980, ο άνθρωπος αυτού του πλανήτη έβλεπε προς τα πάνω, προς τον ουρανό και τ’ αστέρια. Θωρούσε το αχανές σύμπαν και προσδοκούσε μέχρι το «μαγικό» έτος 2001 (συμβολική απαρχή της τρίτης μ.Χ. χιλιετίας) να έχει κατακτήσει νέα σημεία του διαστήματος: π.χ. τον πλανήτη Άρη.

Το καλοκαίρι του 1989 ο νέος τότε Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους-πρεσβύτερος ανακοίνωσε πανηγυρικά ενώπιον του έθνους την περίφημη SEI [Space Exploration Initiative: Πρωτοβουλία Διαστημικής Εξερεύνησης]. Στόχος: μέσα στη δεκαετία του 1990 να φθάσει ο άνθρωπος στον πλανήτη Άρη! Μόλις τέσσερα χρόνια μετά, το 1993, η νέα διοίκηση των ΗΠΑ, υπό τον Μπιλ Κλίντον, «έθαψε» άδοξα το όλο πρόγραμμα. Και την ίδια ώρα η Ρωσία, ως διάδοχος της ΕΣΣΔ, πωλούσε για... παλιοσίδερα (!) σε τιμή ευκαιρίας τους άλλοτε διαστημικούς της σταθμούς!...

Έκτοτε η ανθρωπότητα, αντί να κατακτήσει το διάστημα, υπέπεσε σε απίστευτη εσωστρέφεια και ομφαλοσκόπηση. Ένα νέο, εντελώς τεχνητό, «διάστημα» δημιουργήθηκε, το περιβόητο διαδίκτυο (internet), που απομάκρυνε τελείως τους ανθρώπους τον έναν από τον άλλο... Σήμερα οι περισσότεροι νέοι του κόσμου, άνεργοι και χωρίς καμία προοπτική, «ζουν» βυθισμένοι σ’ αυτήν την ψεύτικη πραγματικότητα. Η κατάθλιψη έγινε η ασθένεια της χιλιετίας. Και η 11η Σεπτεμβρίου του 2001 εισήγαγε τον κόσμο μας στην εποχή του τρόμου και του χάους, όπου πλέον «όλα επιτρέπονται»...

Υπάρχει άραγε μέλλον για την εξερεύνηση του διαστήματος από τον άνθρωπο; Κάποτε η όλη αυτή (πολυδάπανη ασφαλώς) έρευνα είχε δημιουργήσει στον μέσο κάτοικο της Γης ένα αίσθημα αισιοδοξίας, μία υπέρμετρη χαρά μπροστά στη «μαγεία» του αγνώστου που κρυβόταν πίσω απ’ τα αστέρια του στερεώματος που δεσπόζει τη νύχτα πάνω απ’ τον κόσμο μας. Κι όμως τα διαστημικά προγράμματα Δύσης κι Ανατολής διακόπηκαν απότομα.

Σήμερα, εν έτει 2014, η τεχνογνωσία της αμερικανικής NASA είναι... πιο πίσω απ’ ό,τι ήταν πριν από 50 ολόκληρα χρόνια! Γιατί; Διότι το έμπειρο προσωπικό εκείνης της εποχής, που είχε δημιουργήσει τα φιλόδοξα διαστημικά προγράμματα, έχει συνταξιοδοτηθεί προ πολλού ή δεν βρίσκεται πια εν ζωή. Και οι καινούριοι ΜΟΝΟ θεωρητικά γνωρίζουν τα θέματα! Δεν έχουν καμία απολύτως έμπρακτη εμπειρία από το διάστημα...

Και μερικές δραματικές συμπτώσεις. Οι τρεις μεγαλύτερες καταστροφές στην ιστορία του αμερικανικού διαστημικού προγράμματος συνέβησαν σχεδόν τις ίδιες ημέρες! Πάντοτε στην ίδια ακριβώς περίοδο του χειμώνα. Στις 27 Ιανουαρίου του 1967 ξέσπασε η πυρκαγιά στον πύραυλο του «Apollo-1», με τραγική συνέπεια να καούν ζωντανοί οι τρεις αστροναύτες του... Στις 28 Ιανουαρίου του 1986 εξερράγη το διαστημικό λεωφορείο «Challenger» πάνω από το κοσμοδρόμιο «Κένεντι», με το επταμελές πλήρωμά του (ανάμεσά τους και μία δασκάλα...) να βρίσκει τραγικό τέλος. Και την 1 Φεβρουαρίου του 2003 «έσκασε» το διαστημικό λεωφορείο «Columbia», κατά την επιστροφή του από το διάστημα, λίγο αφού είχε εισέλθει στη γήινη ατμόσφαιρα: άλλοι επτά νεκροί από την τελευταία αυτή διαστημική τραγωδία...


Ησαΐας Κωνσταντινίδης