Σαράντα χρόνια μετά την άφιξη στο φεγγάρι, φιλοδοξίες για νέο «γιγάντιο άλμα»

Τέσσερις δεκαετίες συμπληρώνονται στις 20 Ιουλίου από την ημέρα που ο Νιλ Αρμστρονγκ άφηνε την πρώτη ανθρώπινη πατημασιά στη Σελήνη, στέλνοντας κύματα εθνικής περηφάνιας στην Αμερική και ρίγη παγωμένης απογοήτευσης στην τότε Σοβιετική Ένωση.

Η τελευταία επανδρωμένη αποστολή του προγράμματος Apollo ολοκληρώθηκε το 1972 και τις δεκαετίες που μεσολάβησαν μέχρι σήμερα το φεγγάρι φαινόταν να έχει χάσει την ψυχροπολεμική γοητεία του -τα απεριόριστα κονδύλια για πυραυλικές και επανδρωμένες αποστολές στέρεψαν και έδωσαν τη θέση τους σε οικονομικότερα προγράμματα ρομποτικής εξερεύνησης.

Τώρα, σαράντα χρόνια μετά, η Σελήνη ανακτά τη σαγήνη της και προσελκύει περισσότερους επίδοξους μνηστήρες:

•     Η NASA σχεδιάζει να επιστρέψει στη Σελήνη με το νέο σκάφος Orion το 2020 και να κατασκευάσει μόνιμη βάση γύρω στο 2024. Το κόστος της πρώτης επανδρωμένης αποστολής εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 100 δισ. δολάρια.
•     Η Κίνα, που πραγματοποίησε την πρώτη της επανδρωμένη αποστολή σε τροχιά το 2003, σχεδιάζει την πρώτη μη επανδρωμένη προσσελήνωση για το 2020 και επανδρωμένη προσελήνωση το 2024.
•     Η Ινδία προγραμματίζει την πρώτη επανδρωμένη αποστολή στο Διάστημα για το 2015 με την προοπτική να στείλει ανθρώπους στη Σελήνη μετά το 2020
•     Η Ρωσία έχει σχέδια μόνο για ρομποτικές αποστολές στη Σελήνη το διάστημα 2012-2015, οπότε θα αρχίζει την κατασκευή μιας πλήρους ρομποτικής σεληνιακής βάσης
•     Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) δεν έχει ακόμα αποφασίσει αν θα αναπτύξει το δικό του διαστημικό όχημα για μεταφορά αστροναυτών, θα μπορούσε όμως να συμμετάσχει σε αποστολές των ΗΠΑ και της Ρωσίας στη Σελήνη

Σε μια νέα ασιατική κούρσα από τη Γη στη Σελήνη, Ιαπωνία, Κίνα και Ινδία πραγματοποίησαν μη επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη τη διετία 2007-2008 (στην ένθετη αριστερά, η Γη ανατέλλει πάνω από τον ορίζοντα της Σελήνης σε εικόνα που μετέδωσε η ιαπωνική αποστολή Καγκούια).

Επανδρωμένη αποστολή στον Αρη δεν αναμένεται πριν από τα μέσα της δεκαετίας του 2030 και πιθανότατα θα πραγματοποιηθεί με διεθνή συνεργασία λόγω του αστρονομικού κόστους, που εκτιμάται στα εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια.




Το έπος του Απόλλωνα

Ο στόχος της αποστολής ανθρώπων στη Σελήνη τέθηκε από τον τότε Αμερικανό πρόεδρο Τζον Κένεντι σε μια ιστορική ομιλία του ενώπιον του Κογκρέσου στις 25 Μαΐου 1962.

Ο Κένεντι δολοφονήθηκε έξι χρόνια πριν από την εκτόξευση του Apollo 11 στις 16 Ιουλίου 1969.

Τέσσερις ημέρες μετά την αναχώρηση από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι, η σεληνάκατος Eagle (ένθετη δεξιά)) αποσυνδέθηκε από τη Μονάδα Ελέγχου που παρέμεινε σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη και έφερε στο έδαφος του δορυφόρου τους Νιλ Αρμστρονγκ και Έντουιν «Μπαζ» Όλντριν.

Ο Αρμστρονγκ ήταν ο πρώτος που πάτησε το ξένο έδαφος και είπε την ιστορική φράση: «Ένα μικρό βήμα για έναν άνθρωπο, ένα τεράστιο άλμα για την ανθρωπότητα».

Οι δύο αστροναύτες πέρασαν μόνο λίγες ώρες στη σεληνιακή επιφάνεια, αναπηδώντας συνεχώς με εξωπραγματικό τρόπο λόγω της χαμηλής βαρύτητας, έξι φορές ασθενέστερη από ό,τι στη Γη.

Αναχώρησαν στις 21 Ιουλίου για να συναντήσουν τον πιλότο της Μονάδας Ελέγχου Μάικλ Κόλινς που τους περίμενε σε σεληνιακή τροχιά.

Αφησαν πίσω τους στο φεγγάρι επιστημονικό εξοπλισμό, την αμερικανική σημαία (η οποία έπεσε λόγω των αερίων της πυροδότησης κατά την αναχώρηση της αποστολής), μια κονκάρδα του Apollo 1, και μια πλάκα που γράφει:

Εδώ άνθρωποι από τον πλανήτη Γη πάτησαν για πρώτη φορά το πόδι τους στη Σελήνη, τον Ιούλιο του 1969 μ.Χ. Ερχόμαστε εν ειρήνη για όλη την ανθρωπότητα.

Αφησαν επίσης ένα δίσκο από πυρίτιο με δηλώσεις τριών αμερικανών προέδρων και ηγετών από 73 χώρες, καθώς και ένα χρυσό κλαδί ελιάς, σύμβολο ειρήνης (ένθετη αριστερά)

Συνολικά 12 Αμερικανοί πάτησαν στο φεγγάρι μέχρι την τελευταία επανδρωμένη αποστολή, το Apollo 17, το 1972.




Από τον Απόλλωνα στον Ωρίωνα

To αμερικανικό Κογκρέσο έχει αποφασίσει να αποσύρει τα γερασμένα διαστημικά λεωφορεία το 2010, αμέσως μόλις ολοκληρωθεί η κατασκευή του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS). Το σχέδιο αναδιοργάνωσης της NASA και επιστροφής στη Σελήνη ανακοινώθηκαν από τον τότε Αμερικανό πρόεδρο Τζορτζ Μπους το 2004.

Το νέο σκάφος, Orion, δεν θα είναι έτοιμο για επανδρωμένες αποστολές πριν από το 2015 το νωρίτερο. Στο ενδιάμεσο διάστημα, ΗΠΑ και Ευρώπη θα πρέπει να βασίζονται στα ρωσικά Soyuz για την αποστολή των αστροναυτών τους στον ISS.

Το Orion, μια κωνική κάψουλα χωρητικότητας έως έξι ατόμων, θα είναι το όχημα όχι μόνο για αποστολές σε γήινη τροχιά αλλά και για ταξίδια μέχρι τη Σελήνη και τον Αρη (δεξιά, μοντέλο επίδειξης σε πλήρες μέγεθος)

Ο σχεδιασμός του απομακρύνεται από τη λογική του διαστημικού λεωφορείου και παραπέμπει περισσότερο στις κάψουλες της αποστολές Apollo.

Η κάψουλα θα εκτοξεύεται τοποθετημένη στην κορυφή του ισχυρού πυραύλου Ares 1, o οποίος επίσης θυμίζει τους γιγάντιους Saturn των αποστολών Apollo. Για τις αποστολές στη Σελήνη ή τον Αρη, το σκέλος προσεδάφισης θα εκτοξεύεται με έναν δεύτερο, πολύ μεγαλύτερο πύραυλο, τον Ares 5.




ΠΗΓΗ