Οι διπλωματικές συνέπειες από τα έγγραφα που έχει στα χέρια του ο πρώην εργαζόμενος στην Εθνική Υπηρεσία Ασφάλειας Έντουαρντ Σνόουντεν εντάθηκαν περεταίρω, με έναν από τους στενότερους συμμάχους των Ηνωμένων Πολιτειών, τη Γερμανία, να ανακοινώνει ότι η ηγέτης της τηλεφώνησε οργισμένη στον πρόεδρο Ομπάμα, θέλοντας να της επιβεβαιώσει ο ίδιος ότι το κινητό της δεν παρακολουθούταν από τις μυστικές υπηρεσίες. Η Ουάσιγκτον έσπευσε να δηλώσει ότι η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, ηγέτης της πιο ισχυρής οικονομίας της Ευρώπης, δεν ήταν ο στόχος της τρέχουσας παρακολούθησης και δεν θα πρόκειται να είναι και στο μέλλον. Μετά από έναν παρόμοιο σάλο που δημιουργήθηκε στη Γαλλία, η κλήση ήταν η δεύτερη μέσα σε 48 ώρες που έλαβε ο Πρόεδρος από έναν στενό ευρωπαίο σύμμαχο για να διαβεβαιώσει ότι οι αποκαλύψεις δεν θα πρέπει να υπονομεύουν την διατλαντική εμπιστοσύνη που χτίστηκε έπειτα από δεκαετίες.
Και τα δύο επεισόδια απεικονίζουν τη διπλωματική πρόκληση για τις Ηνωμένες Πολιτείες, αφότου ο Σνόουντεν παρέδωσε τα έγγραφα στον δημοσιογράφο Γκλεν Γκρίνγουολντ. Την περασμένη εβδομάδα, ο Γκρίνγουολντ έκλεισε συμφωνία με τον ιδρυτή της eBay Πιερ Ομιντιάρ, για τη δημιουργία μιας νέας πλατφόρμας πολυμέσων που στοχεύει εν μέρει να δημοσιεύσει και άλλες αποκαλύψεις από τα στοιχεία που κατέχει ο Γκρίνγουολντ.
Η βλάβη στον πυρήνα των αμερικανικών σχέσεων συνεχίζει να αυξάνεται. Τον περασμένο μήνα, η Πρόεδρος της Βραζιλίας Ντίλμα Ρούσεφ ανέβαλε την επίσκεψή της στις Ηνωμένες Πολιτείες μετά από αναφορές βραζιλιάνικων μέσων ενημέρωσης – που τροφοδοτήθηκαν από το υλικό του Γκρίνγουολντ – ότι η NSA είχε υποκλέψει μηνύματα της Ρούσεφ, του επιτελείου της και της κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας Petrobras. Πρόσφατα, το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel, το οποίο έχει δηλώσει ότι έχει αρκετά έγγραφα του Σνόουντεν, έγραψε ότι οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ είχαν πρόσβαση στις επικοινωνίες του προέδρου του Μεξικού Φελίπε Καλντερόν.
Ο υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι είχε μόλις προσγειωθεί στη Γαλλία τη Δευτέρα, όταν η εφημερίδα Le Monde αποκάλυψε τη μαζική παρακολούθηση των γάλλων πολιτών, καθώς και την κατασκοπεία των γάλλων διπλωματών. Έξαλλος, ο Γάλλος πρέσβης κάλεσε τον πρέσβη των ΗΠΑ ζητώντας εξηγήσεις και ο πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ εξέφρασε την «ακραία αποδοκιμασία» του για την αναφερόμενη παρακολούθηση 70 εκατομμυρίων ψηφιακών επικοινωνιών, από τις 10 Δεκεμβρίου του 2012 ως τις 8 Ιανουαρίου του 2013.
Σε δήλωση που δημοσιεύθηκε online, ο Τζέιμς Κλάπερ, ο διευθυντής της εθνικής υπηρεσίας πληροφοριών, αμφισβήτησε ορισμένες πτυχές του ρεπορτάζ της Le Monde, χαρακτηρίζοντάς τες παραπλανητικές και ανακριβείς. Δεν απάντησε όμως όσον αφορά μια άλλη έκθεση του Monde, ότι η παρακολούθηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες είχε επεκταθεί και σε «γαλλικά διπλωματικά συμφέροντα» στα Ηνωμένα Έθνη και στην Ουάσιγκτον. Οι πληροφορίες που συγκέντρωσε η N.S.A. διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην ψηφοφορία των Ηνωμένων Εθνών στις 9 Ιουνίου του 2010, υπέρ των κυρώσεων κατά του Ιράν, έγραψε η Le Monde.
Δύο ανώτεροι αξιωματούχοι της κυβέρνησης – από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας – είχαν φτάσει στο Βερολίνο λίγες ώρες πριν η γερμανική κυβέρνηση να αποκαλύψει την Τετάρτη ότι είχε λάβει απροσδιόριστες πληροφορίες πως το κινητό της Μέρκελ ήταν υπό παρακολούθηση. Εάν επιβεβαιωθεί κάτι τέτοιο ότι είναι «εντελώς απαράδεκτο», δήλωσε ο εκπρόσωπος Τύπου της Στέφεν Σάιμπερτ. Οι κατηγορίες ακολούθησαν τις αποκαλύψεις του Der Spiegel τον Ιούνιο, για ευρεία παρακολούθηση των γερμανικών επικοινωνιών από τους Αμερικάνους, κάτι που άγγιξε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη χορδή σε μια χώρα σημαδεμένη από την παρακολούθηση των Ναζί και των κομμουνιστικών κυβερνήσεων στο παρελθόν. Ο Σάιμπερτ ανέφερε ότι η καγκελάριος, η οποία μεγάλωσε στην κομμουνιστική Ανατολική Γερμανία, είπε στον Ομπάμα ότι «μεταξύ στενών φίλων και συνεργατών, όπως είναι εδώ και δεκαετίες η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, δεν πρέπει να υπάρχει τέτοια παρακολούθηση των επικοινωνιών στον επικεφαλής της κυβέρνησης». «Αυτό θα ήταν μια σοβαρή παραβίαση της εμπιστοσύνης. Αυτές οι πρακτικές πρέπει να σταματήσουν αμέσως» φέρεται να είπε η Μέρκελ. Η δήλωση της κυβέρνησης δεν αποκαλύπτει την πηγή ή τη φύση των υποψιών της. Αλλά το Der Spiegel έγραψε στην ιστοσελίδα του ότι η Μέρκελ ενήργησε, αφού έκανε την ανάλογη έρευνα. Το ARD, το πρώτο κρατικό τηλεοπτικό κανάλι της Γερμανίας, είπε, χωρίς να κατονομάζει τις πηγές του, ότι η υποτιθέμενη παρακολούθηση είχε στόχο το επίσημο κινητό τηλέφωνο της Μέρκελ και όχι το ιδιωτικό της.
Περίπου μια ώρα αφότου βγήκε η είδηση στο Βερολίνο, ο Τζέι Κάρνεϊ, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, εμφανίστηκε σε μέσα ενημέρωσης στην Ουάσιγκτον αναφέροντας το τηλεφώνημα Ομπάμα – Μέρκελ και λέγοντας ότι «ο πρόεδρος διαβεβαίωσε την καγκελάριο ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν παρακολουθούν και δεν θα παρακολουθούν τις επικοινωνίες της καγκελαρίου».
Ο Ομπάμα δεσμεύτηκε ότι οι δραστηριότητες των υπηρεσιών πληροφοριών ήταν υπό έλεγχο και ότι γνώριζε την ανάγκη εξισορρόπησης της ασφάλειας με την ιδιωτική ζωή.
Οι πρώτες αποκαλύψεις του Der Spiegel τον Ιούνιο σχεδόν χάλασαν την μεγάλη προγραμματισμένη συνάντηση μεταξύ του Ομπάμα και της Μέρκελ στην πρωτεύουσα της, την οποία ο πρόεδρος επισκέφθηκε ως υποψήφιος το 2008. Ανώτεροι αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών έκτοτε κατέστησαν σαφές ότι η συνεργασία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Γερμανίας στον τομέα είναι απαραίτητη για την παρακολούθηση πιθανών τρομοκρατικών απειλών.
Αλλά αν πράγματι οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες παρακολουθούσαν το τηλέφωνο της Μέρκελ, ή κατέγραφαν εξερχόμενες και εισερχόμενες κλήσεις, η εμπιστοσύνη μεταξύ Βερολίνου και Ουάσιγκτον θα μπορούσε να υποστεί σοβαρές ζημιές. Από τον Ιούνιο, ακόμα και ανώτεροι αξιωματούχοι της γερμανικής κυβέρνησης έχουν εκφράσει την ανάγκη για μεγαλύτερη προσοχή στη συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες και αναρωτιούνται κατ’ ιδίαν σχετικά με το βαθμό της παρακολούθησης. Η γερμανική κυβέρνηση δήλωσε ότι είχε λάβει τη διαβεβαίωση πως δεν έχει παραβιαστεί η γερμανική νομοθεσία, αλλά το θέμα παραμένει εύθραυστο πολιτικά.
Σε μια συνέντευξη Τύπου προ μηνών δήλωσε ότι κατανοεί τη σημασία που έχει για όλους τους Δυτικούς συμμάχους η συλλογή πληροφοριών. Αλλά, επίσης, τόνισε ότι η γερμανική ή ευρωπαϊκή νομοθεσία δεν πρέπει να παραβιάζονται. Η εγρήγορση των Αμερικανών – και των συμμάχων τους – μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001, ήταν κατανοητή, είπε η Μέρκελ, αλλά «ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα. Δεν πρέπει πάντα να γίνεται ό,τι είναι τεχνικά εφικτό. Το ζήτημα των σχετικών μέσων πρέπει πάντα να τίθεται: τι σχέση υπάρχει μεταξύ του κινδύνου και των μέσων που επιλέγουμε και κυρίως όσον αφορά τη διατήρηση των βασικών δικαιωμάτων που περιέχονται στο Βασικό Νόμο μας»;
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου