Η πίστη σε θεούς τιμωρούς «έδεσε» τις πρώτες κοινωνίες

Οι πιστοί συνεργάζονταν αντί να μάχονται μεταξύ τους υποστηρίζει διεθνής ομάδα ερευνητών


Οι ανθρώπινες κοινωνίες από τα πολύ παλιά χρόνια γίνονταν πιο συνεκτικές και οι άνθρωποι συνεργάζονταν περισσότερο μεταξύ τους, αντί να μάχονται ο ένας τον άλλο, όταν επικρατούσε η πίστη σε έναν θεό, που είναι παντογνώστης, παντοδύναμος και τιμωρεί τους αμαρτωλούς. Αυτό είναι το συμπέρασμα μίας νέας διεθνούς επιστημονικής έρευνας, με ελληνική συμμετοχή.



Η μελέτη

Ανθρωπολόγοι και ψυχολόγοι, με επικεφαλής τον Μπένζαμιν Πουρζίκι του Κέντρου Ανθρώπινης Εξέλιξης του καναδικού Πανεπιστημίου  της Βρετανικής Κολομβίας, μελέτησαν επιτόπια μέσω συνεντεύξεων και πειραμάτων (π.χ. οικονομικών παιγνιδιών) κοινότητες σε πολύ διαφορετικά μέρη (Βραζιλία, Σιβηρία, Τανζανία, Φίτζι κ.α.) και με πολύ διαφορετικές θρησκείες (χριστιανισμό, βουδισμό, ινδουισμό, ανιμισμό κ.α.).

Στη μελέτη -που επιβεβαίωσε τη λεγόμενη «υπόθεση των Μεγάλων Θεών»- συμμετείχε ο ελληνικής καταγωγής Δημήτρης Ξυγαλατάς, επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Ανθρωπολογίας και διευθυντής του Εργαστηρίου Πειραματικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου του Κονέκτικατ (ΗΠΑ), καθώς και αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου του Ώρχους (Δανία).

Η έρευνα έδειξε ότι, ανεξαρτήτως γεωγραφίας και θρησκείας, όσοι πιστεύουν σε ηθικούς και τιμωρητικούς θεούς, είναι πιθανότερο να συμπεριφέρονται καλύτερα και δικαιότερα απέναντι σε άγνωστους ανθρώπους, πολύ περισσότερο εάν αυτοί μοιράζονται τις ίδιες πεποιθήσεις για τους θεούς και τις θρησκευτικές τελετουργίες. Μεταξύ άλλων, τα πειράματα έδειξαν ότι οι άνθρωποι είναι πολύ πιο πρόθυμοι να δώσουν χρήματα σε ξένους, εάν οι τελευταίοι έχουν την ίδια θρησκεία.



Η πίστη

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η πίστη σε έναν θεό που βλέπει (ακόμη και μέσα στο μυαλό των ανθρώπων) και τιμωρεί την αδικία, ευνόησε την εξέλιξη της ανθρώπινης συνεργασίας και περιόρισε την αντικοινωνική συμπεριφορά, ενισχύοντας, αντίθετα, την κοινωνική συνοχή και τη γενναιοδωρία.

«Οι θρησκευτικές πεποιθήσεις φαίνεται πως υπήρξαν ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες στην ανάπτυξη και σταθεροποίηση των άκρως πολύπλοκων κοινωνικών θεσμών, όπως το κράτος» ανέφερε ο κ. Πουρζίκι. Αυτό το μήνυμα ισχύει ακόμη και σήμερα, σύμφωνα με τους ανθρωπολόγους. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature».




ΠΗΓΗ