Τετάρτη 3 Απριλίου 2013

Πρόγραμμα Μανχάταν (1942-1945)


Το πρόγραμμα Μανχάταν θεωρείται το μεγαλύτερο εγχείρημα όλων των εποχών. Πρόκειται για ένα σχέδιο το οποίο ξεπέρασε σε κόστος, μέγεθος και φιλοδοξία οτιδήποτε προηγουμένως είχαν βάλει σε στόχο να υλοποιήσουν, αυτή την φορά η ατομική βόμβα έπρεπε να γίνει πραγματικότητα.

Οι εργαζόμενοι σε αυτό τον στόχο δεν ήξεραν καν το σκοπό και δούλευαν με πάσα μυστικότητα. Η διαρροή πληροφοριών έγινε μετά τον βομβαρδισμό της Χιροσίμα και Ναγκασάκι με συνέπειες που θα άλλαζαν τον κόσμο αλλά και την ίδια ατομική βόμβα.

Στη δεκαετία του `30 υπήρξε μεγάλη πρόοδος στον τομέα της πυρηνικής φυσικής με αποκορύφωμα το 1938-39 όπου πολλοί επιστήμονες κατέφευγαν στις Η.Π.Α. λόγω των διώξεων από τους Ναζί, με αποτέλεσμα να συνεργαστούν με τους ήδη κορυφαίους επιστήμονες που βρίσκονταν εκεί. Όλοι ήξεραν ότι οι Γερμανοί έκαναν τα πρώτα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Μία επιστολή του Αϊνστάιν στον Ρούσβελτ στις 2 Αυγούστου 1939 ήταν η αιτία να αρχίσουν οι Αμερικάνικες προσπάθειες για κατασκευή της ατομικής βόμβας.

Αρχικά η έρευνα διεξαγόταν αποσπασματικά σε διάφορα εργαστήρια της χώρας, σιγά σιγά έγινε και η επίσημη θωράκιση του προγράμματος. Το ναυτικό κάνει την αρχική επιχορήγηση και η έρευνα συντελεί υπό την αιγίδα του Εθνικού Γραφείου Κριτηρίων. Το 1940 ο πρόεδρος Ρούσβελτ και ο Βάνεβαρ Μπους ίδρυσαν το Γραφείο Επιστημονικών Ερευνών για προώθηση της πυρηνικής έρευνας. Οι Βρετανοί το 1941 κατάφεραν να αποδείξουν μαθηματικά το απεριόριστο δυναμικό της "βόμβας σχάσης". Ο Μπους αμέσως συνέστησε μια ειδική επιτροπή για την επίσπευση των σχετικών ερευνών. Λίγο αργότερα οι Ιάπωνες βομβαρδίζουν  το Περλ Χάρμπορ και έτσι οι ΗΠΑ μπαίνουν στον πόλεμο για τα καλά. Τώρα πλέον το πυρηνικό πρόγραμμα έπρεπε να αλλάξει μορφή.

Το πρώτο βήμα ήταν η οργάνωση ενός ακαδημαϊκού  συνεδρίου. Το συνέδριο έφερε κοντά ορισμένους κορυφαίους πυρηνικούς ερευνητές του κόσμου με αποτέλεσμα την σύμπραξη όλων αυτών και την συνεργασία.

Ακολουθώντας την παράδοση όλες οι έρευνες αντλούσαν το όνομα τους από την έδρα διεξαγωγής τους, στην περίπτωση αυτή έδρα ήταν το Μανχάταν.

Το Δεκέμβριο του 1942 ο Ενρίκο Φέρμι, μετανάστης φυσικός και κάτοχος του βραβείου Νόμπελ πραγματοποίησε μια επαναστατική ανακάλυψη. Την πρώτη αυτοσυντηρούμενη αλυσιδωτή πυρηνική αντίδραση. Εφαρμόζοντας την μέθοδο του, παραγόταν πλουτώνιο-239. Έτσι γίνεται η πρώτη ανέγερση εργοστασίου παραγωγής πλουτωνίου στο Χάνφορντ της Ουάσινγκτον.

Στην περιοχή αυτή μεθοδεύτηκε η μαζική απομάκρυνση των κατοίκων, ενώ χτίστηκαν από το μηδέν ολόκληρες πόλεις για να στεγάσουν τους δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους. Επίσης στο Ουκ Ριτζ  του Τενεσί, χτίζονται εργοστάσια παραγωγής ουρανίου. Μέχρι τον Μάρτιο του 1943 εργάζονταν 45,000 άτομα! Μόνο μία από τις μονάδες του Όουκ Ρίτζ  το εργοστάσιο Υ-12 απαιτούσε δώδεκα εκατομμύρια μέτρα ξυλείας και δεκαπέντε χιλιάδες τόνους αργύρου από το Δημόσιο Ταμείο των Η.Π.Α.

Εκτός από το μέγεθος και την πρωτοφανή ταχύτητα του έργου έπρεπε οι Αμερικάνοι να διασφαλίσουν την απόλυτη μυστικότητα. Ο κανόνας ήταν απλούστατος, "Ο καθένας οφείλει να ξέρει όσα πρέπει να γνωρίζει για να κάνει την δουλειά του, και τίποτα παραπάνω".

Για το πρόγραμμα Μανχάταν είχαν εγκριθεί απεριόριστα κονδύλια και μέσα σε τρία χρόνια οδηγήθηκαν στην συγκρότηση θεόρατων βιομηχανικών μονάδων που παρήγαν την πρώτη ύλη για την κατασκευή τριών βομβών.

Μια από αυτές με κωδικό όνομα "Gadget" θα χρησιμοποιόταν για δοκιμή και οι άλλες δύο με τα ονόματα "Little boy" και "Fat man" θα εξαπολύονταν με οργίλη διάθεση.

Το καλοκαίρι του 1945 όλα ήταν έτοιμα στην κοιλάδα Τζορνάντα ντελ Μουέρτο  στο Νέο Μεξικό για την δοκιμή με κωδικό όνομα "Trinity". Η δοκιμή στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία και όλα ήταν έτοιμα ώστε να εξαπολύονταν και οι άλλες δύο βόμβες. Στις 16 Ιουλίου δρομολογήθηκε η ρίψη των βομβών με πρόεδρο τότε τον Χάρι Τρούμαν.

Στις 6 Αυγούστου στις 8.15 το πρωί το βομβαρδιστικό Β-29, Enola Gay, ρίχνει την πρώτη ατομική βόμβα. Οι συνέπειες ήταν τρομακτικές. Στην Ιαπωνία χάθηκαν περίπου τριακόσιες χιλιάδες ανθρώπινες ζωές. Το  πρόγραμμα Μανχάταν στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία, συμβάλλοντας έτσι στην συντόμευση  και το τέλος του πολέμου.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου