Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013

Γοργοπόταμος, η γέφυρα που ενώνει…


Συνήθως μια γέφυρα ενώνει. Οι δύο άκρες της φέρνουν σε επαφή δύο κόσμους. Η γέφυρα ξεπερνά τα φυσικά εμπόδια. Η γέφυρα του Γοργοποτάμου το 1942 ξέρουμε ότι ένωσε όλες τις δυνάμεις της Αντίστασης. Τον Ζέρβα και τον Άρη, τους Άγγλους σαμποτέρ που ήρθαν από την Αίγυπτο.

Σήμερα ο «Τύπος της Κυριακής» αποκαλύπτει ότι αυτή η γέφυρα δεν ένωσε μόνο Έλληνες, αλλά και Κύπριους, ακόμα και Παλαιστίνιους με Εβραίους! Είναι το άλλο μήνυμα που έστειλε και το κράτησε κρυμμένο τόσα χρόνια εξαιτίας του… καβγά για το ποιος βοήθησε περισσότερο στην ανατίναξή της. Η μία ή η άλλη πλευρά…

Στην ομάδα των 12 σαμποτέρ που έστειλαν οι Άγγλοι στην περιοχή τρεις είχαν εβραϊκή καταγωγή. Ο αρχηγός ο Εντι Μάγιερς, που είχε γεννηθεί στη Σκοτία, ο καταδρομέας Ντένις Χάμσον και ο Μάικ Τσίτις, γεννημένος στη Ρουμανία που υπηρετούσε στον αγγλικό στρατό. Μαζί τους κι ένας Ελληνας αποσπασμένος στους Άγγλους, ο Θέμης Μαρίνος.

Στις περιπλανήσεις τους στην Γκιώνα, στην προσπάθειά τους να βρουν τους αντάρτες του Ζέρβα και του Άρη, συνάντησαν και Άγγλους στρατιώτες που κρύβονταν στα βουνά. Είχαν εγκλωβιστεί από την ταχύτητα της γερμανικής εισβολής, 17 μήνες πριν, και δεν μπορούσαν να διαφύγουν στη Μέση Ανατολή. Υπηρετούσαν όλοι στο στρατό της Αυτοκρατορίας. Επειδή ακριβώς ήταν Αυτοκρατορία η Αγγλία, ελάχιστοι έψαξαν να βρουν την καταγωγή τους.

Στην ομάδα λοιπόν των σαμποτέρ κι αργότερα των ανταρτών προσκολλήθηκαν οι:
● Μάικ Κούρι, Παλαιστίνιος Άραβας. Ο Μάγιερς αναφέρει ότι, ενώ ήταν απλός στρατιώτης, κυκλοφορούσε με στολή υπολοχαγού. Αυτό τον βοηθούσε να βρίσκει ευκολότερα τροφή από τους αγαθούς χωριάτες. Τον βοηθούσε να κάνει τα γλυκά μάτια και σε μια κοπέλα στο χωριό Στρώμνη. Ο Μάγιερς τού εξήγησε ότι δεν μπορεί να κυκλοφορεί με αυτά τα διακριτικά. Τον έκανε όμως δεκανέα. Αργότερα για τις σημαντικές του υπηρεσίες προήχθη σε λοχία και μετά τον πόλεμο εγκαταστάθηκε στη Χάιφα.

● Ο Ααρών Ντιρ, Παλαιστίνιος Άραβας. Γι’ αυτόν ο Μάγιερς γράφει ότι καθημερινά φορούσε ένα άρωμα που τον ενοχλούσε!

Η συνεργασία των τριών τουλάχιστον εβραϊκής καταγωγής μελών του αγγλικού στρατού με τους δύο Παλαιστίνιους υπήρξε άψογη. Ακόμη στην πορεία βρέθηκαν τρεις Κύπριοι, που επίσης υπηρετούσαν στο βρετανικό στρατό, αφού η Κύπρος τότε, όπως και η Παλαιστίνη, ήταν αγγλική αποικία. Στις περισσότερες από τις αναμνήσεις τους οι πρωταγωνιστές του Γοργοποτάμου τους αναφέρουν ως Παντελή, Γιάννη και Παναγιώτη.
Κι εδώ είναι η αποκάλυψη. Οι δύο από τους τρεις Κύριους ήταν Τουρκοκύπριοι! Γιάννης ήταν ο Τζελάλ Νάαφι και Παναγιώτης ο Οσμάν Σούγκλι. Και οι δύο είχαν καταγωγή από την Πάφο. Καταλαβαίνει κανείς ότι δεν μπορούσαν να τριγυρνούν με αυτά τα ονόματα στα βουνά οι Τουρκοκύπριοι και να ζητούν τροφή από τους χωρικούς. Μάλιστα, ο Τζαλάλ είχε αποφασιστική συμβολή στο σαμποτάζ. Ήταν μέλος της ομάδας καταστροφών του Νεοζηλανδού Τομ Μπάρνες, με τον υποδεκανέα Μάικ Μουρ (Μιχάλης) και δύο αντάρτες του Νικηφόρου. Όσο για τον Παντελή, αυτός ήταν ο Παύλος Φλούρος από το Ριζοκάρπασο, ηγετικό στέλεχος του ΑΚΕΛ στην περιοχή, που πέθανε το 1996.

Η ιστορία είναι εντυπωσιακή. Εκεί στην καρδιά της Ελλάδας, στη Ρούμελη, βρέθηκαν ξαφνικά Έλληνες (αριστεροί και δεξιοί), Κύπριοι (Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι), Ισραηλινοί, Παλαιστίνιοι και συνδυάστηκαν άψογα για να πετύχουν το πρώτο μεγάλο σαμποτάζ στην κατεχόμενη Ευρώπη. Αυτό μήπως πρέπει να μας λέει κάτι;


Οι Άγγλοι σαμποτέρ
Η ομάδα των Άγγλων σαμποτέρ πέταξε για την Ελλάδα σε τρεις ομάδες των τεσσάρων ατόμων. Η… στατιστική σε τέτοιες αποστολές λέει ότι υπάρχουν απώλειες που φθάνουν το 50%. Η ομάδα, παρά τα προβλήματα που αντιμετώπισε στις πτώσεις με αλεξίπτωτο, κατάφερε να μην έχει ούτε μία απώλεια.

● 1η ομάδα: Εντι Μάγιερς, αρχηγός αποστολής, Σκοτσέζος με εβραϊκή καταγωγή, Τομ Μπαρνς Νεοζηλανδός, έφεδρος λοχαγός του Μηχανικού, ειδικός στις ανατινάξεις, Ντένις Χάμσον, έφεδρος λοχαγός των καταδρομών, Λεν Γουίλμοτ, ασυρματιστής.

● 2η ομάδα: Κρις Γουντχάουζ, υπαρχηγός αποστολής, Αρθουρ Εντμοντς, Νεοζηλανδός έφεδρος λοχαγός του Μηχανικού, ειδικός στις ανατινάξεις, Μάικ Τσίτις, ασυρματιστής, Ρουμάνος, εβραϊκής καταγωγής, Νατ Μπάρκερ, έφεδρος λοχαγός των καταδρομών.

● 3η ομάδα: Τζον Κουκ, μόνιμος αξιωματικός καταδρομών, Ιντερ Γκιλ, Σκοτσέζος με ινδική καταγωγή, υπολοχαγός του Μηχανικού, Θέμης Μαρίνος, έφεδρος ανθυπολοχαγός Πυροβολικού, καταδρομέας, Νταγκ Φίλιπς, αλεξιπτωτιστής.

Η βοήθεια των Κυπρίων
Οι Βρετανοί δεν έφυγαν μετά την ανατίναξη της γέφυρας. Το Στρατηγείο του Καΐρου άλλαξε γνώμη κι αποφάσισε να κρατήσει στα βουνά τους απεσταλμένους του. Με τον καιρό τα βουνά γέμισαν Άγγλους απεσταλμένους. Και φυσικά ήθελαν δίπλα τους κάποιους να τους μεταφράζουν. Τα αγγλικά, τότε, δεν ήταν στο φόρτε τους. Τα παιδιά των καλών οικογενειών μάθαιναν γαλλικά και δεύτερη επιλογή ήταν τα γερμανικά. Τη λύση την έδωσαν οι Κύπριοι που υπηρετούσαν στον αυτοκρατορικό στρατό. Περισσότεροι από 30 Κύπριοι στρατιώτες πλαισίωσαν τη βρετανική αποστολή. Δημιούργησαν την «Κεντρική Υπηρεσία Αγγελιαφόρων», με αποστολή την επικοινωνία των μελών.

Ο ήρωας που ενέπνευσε τον «Άγγλο Ασθενή»
Ο Ινδός Ιντερ Γκιλ μετά την απελευθέρωση της πατρίδας του υπηρέτησε στο στρατό που δημιουργήθηκε κι έφθασε να γίνει υπαρχηγός του στρατού. Ήταν φίλος του Έλληνα Θέμη Μαρίνου. Ο Γκιλ πέθανε το 2001. O συγγραφέας Μάικ Ονταατζε, όταν έγραψε τον «Άγγλο Ασθενή», από αυτόν εμπνεύστηκε τον Ινδό που ενσάρκωσε στον κινηματογράφο ο Ναβίν Αντριους. Αντίθετα, ο αλεξιπτωτιστής Νταγκ Φίλιπς δεν έζησε πολλά χρόνια. Τον Δεκέμβριο του 1944 σκοτώθηκε στις μάχες της Αθήνας από αντάρτες του ΕΛΑΣ.




Άγγελος Μενδρινός, στον “Τύπο της Κυριακής”


ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου