Καταρρέουν τα σχέδια του Ερντογάν

Γράφει ο Γιώργος Σκαφίδας

Είναι ηλίου φαεινότερον πως ο ισλαμιστής Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πρωθυπουργός της Τουρκίας, αδιαλείπτως από το 2003 και μετά, έχει πλέον βαλθεί να εξελιχθεί σε... σουλτάνο.


Το όνειρο ναυάγησε

Ο διακαής του πόθος είναι να μεταπηδήσει το 2014-15 στην προεδρία της χώρας, έχοντας βέβαια προηγουμένως ενισχύσει τις εξουσίες του προέδρου (που σήμερα είναι συμβολικές), και έχοντας αλλάξει το πολίτευμα από προεδρευομένη δημοκρατία σε προεδρική.

Ο εν λόγω στόχος ωστόσο συναντά εμπόδια, ενώ όσο κι αν το προσπαθεί, ο Ερντογάν δεν μπορεί να συνεχίσει να σπρώχνει τις λαϊκές και πολιτικές αντιδράσεις κάτω από το χαλί. Ενα πρώτο «χαστούκι» για τον ισλαμιστή πρωθυπουργό ήταν οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις του καλοκαιριού.

Ενα δεύτερο «χαστούκι» ήρθε προ ημερών, όταν ανακοινώθηκε επισήμως πως κατέρρευσαν και πλέον εγκαταλείπονται οι προσπάθειες της τουρκικής Βουλής για πλήρη αναθεώρηση του Συντάγματος.


Hττα

Η εν λόγω εξέλιξη ερμηνεύεται ως προσωπική ήττα για τον Ερντογάν, καθότι βάζει στον πάγο τις προεδρικές του φιλοδοξίες και αναιρεί μία από τις βασικές προεκλογικές του δεσμεύσεις του 2011.
Αρχής γενομένης από το 2011, μια κοινοβουλευτική επιτροπή αποτελούμενη από στελέχη των τεσσάρων κομμάτων της τουρκικής Βουλής (το κυβερνών AKP, το κεμαλικό CHP, το εθνικιστικό MHP και το φιλοκουρδικό BHP) ανέλαβε να συντάξει το νέο Σύνταγμα της χώρας, ένα Σύνταγμα που θα αντικαθιστούσε το υπάρχον, το οποίο άλλωστε αποτελεί «κληρονομιά» του στρατιωτικού πραξικοπήματος του 1980. Κι όμως, έπειτα από δύο χρόνια διαπραγματεύσεων, η εν λόγω διακομματική επιτροπή κατέληξε σε αδιέξοδο. Συγκεκριμένα, οι τέσσερις παρατάξεις λέγεται πως κατάφεραν να συμφωνήσουν «με το ζόρι» σε μόνο 62 άρθρα (από τα συνολικά περισσότερα από 120 που θα απαιτούσε ένα νέο σχέδιο Συντάγματος).


Διχασμός

Οι διαφωνίες αντιθέτως ήταν πολύ περισσότερες και... αγεφύρωτες. Πολύ δε περισσότερο από τη στιγμή που αυτές είχαν να κάνουν κυρίως με κομβικά και «βαθιά διχαστικά» ζητήματα (με την προστασία των θρησκευτικών ελευθεριών, την ενίσχυση των εξουσιών του προέδρου, τα δικαιώματα των Κούρδων, τις προϋποθέσεις για χορήγηση τουρκικής ιθαγένειας κ.ά.).
Ενδεικτικό της κυβερνητικής πρεμούρας για το θέμα είναι το γεγονός πως ο Ερντογάν κάλεσε τον προηγούμενο μήνα την τουρκική αντιπολίτευση να στείλει στο Κοινοβούλιο προς έγκριση μόνο τα 62 άρθρα στα οποία υπάρχει συμφωνία. Ωστόσο, η έκκλησή του έπεσε στο κενό, καθώς τα υπόλοιπα κόμματα αντέδρασαν τονίζοντας πως το όποιο νέο Σύνταγμα θα πρέπει να εγκριθεί στο σύνολό του και όχι τμηματικά σε πακέτα.



ΠΗΓΗ