Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου 2014

Όλο και πιο κοντά μια σύγκρουση «γιγάντων»


του Κίμωνα Γεωργακάκη


Η κατάσταση στην Ουκρανία δείχνει αν μη τι άλλο ότι ο πλανήτης βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή, η οποία ενέχει τον μέγιστο κίνδυνο μιας γενικευμένης σύρραξης, όσο κι αν λυπηρό ακούγεται αυτό. Άλλωστε τις αποφάσεις τις λαμβάνουν άλλοι και όχι το θέλω του καθενός από εμάς.

Τα τελευταία χρόνια, στην Ευρώπη και στον χώρο της Μεσογείου, οι συγκρούσεις είχαν την μορφή «ξαφνικών» εξεγέρσεων με πράκτορες και μισθοφόρους κυρίως δυτικών συμφερόντων να τις οργανώνουν, προκειμένου οι όποιες χώρες να συμβαδίζουν με τις «επιταγές» της παγκοσμιοποίησης, η οποία επιδιώκει με αφορμή την οικονομική κρίση να «ενώσει» όσο το δυνατόν περισσότερες χώρες σε μία ενιαία διοικητική οντότητα. Εμπόδιο σε αυτή την προοπτική στέκεται η Ρωσία του Πούτιν, προωθώντας την δημιουργία ενός ευρασιατικού κράτους με το Κρεμλίνο κινητήριο δύναμη του όλου εγχειρήματος.

Έτσι Ρωσία και Δύση έχουν «συγκρουστεί» πολλάκις σε διπλωματικό επίπεδο με στόχο την επικράτηση της μίας ή της άλλης πλευράς. Παράδειγμα το σκληρό πόκερ που παίχτηκε στην Συρία με την Μόσχα να αποτρέπει νατοϊκή επέμβαση στην χώρα και όλοι να συμφωνούν πως η διπλωματία θα έδινε για άλλη μια φορά (προσωρινά) την λύση. Αυτή την φορά όμως τα πράγματα δεν είναι και τόσο απλά, καθώς η  Ουκρανία συνορεύει με την Ρωσία και ενδεχόμενη ενσωμάτωσή της στην ΕΕ θα σημάνει την παράδοση της χώρας στο ΝΑΤΟ, το οποίο έχει αναλάβει την κηδεμονία του ευρωπαϊκού trust κρατών.

Η Ουκρανία ανήκει, κακά τα ψέματα, στον ζωτικό χώρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας και ο ρωσικός στρατός είχε πολεμήσει σκληρά για την απελευθερώσει από τους Ναζί. Εγκατάσταση της ατλαντικής συμμαχίας στην χώρα θα έφερνε την Ρωσία σε εξαιρετικά δυσχερή αμυντική θέση, καθώς οι Ρώσοι ανέκαθεν επιθυμούσαν να έχουν χώρο από και προς τα σύνορά τους, προκειμένου να μπορούν να ελίσσονται στρατιωτικά. Επιπλέον ο ρωσικός στόλος εξακολουθεί να ελλιμενίζεται, από τον 18ο αιώνα, στην Σεβαστούπολη της Κριμαίας.

Η Ρωσία, όπως και κατά την πορτοκαλί επανάσταση του 2004, βλέπει, και όχι άδικα, πίσω από τις εξτρεμιστικές «διαδηλώσεις» το μακρύ χέρι της Ουάσιγκτον, που επιχειρεί να εγκαταστήσει μια φιλοδυτική κυβέρνηση με στόχο την περικύκλωση και την μόνιμη αποδυνάμωση της «Αρκούδας», της οποίας τα κοιτάσματα έχουν μπει εκ νέου στο μάτι των αμερικανικών πολυεθνικών, αφού επί Γιέλτσιν τα ήλεγχαν. Από την άλλη, αν η Ουκρανία περάσει στον απόλυτο έλεγχο του Κρεμλίνου, η Ρωσία θα γίνει απόλυτος κυρίαρχος στην περιοχή της Ευρασίας.

Για την Ουάσινγκτον υπάρχει επίσης ο κίνδυνος γερμανό-ρωσικής συνεννόησης στην περιοχή εις βάρος των συμφερόντων της. Επομένως η παρούσα εμπλοκή των Ευρωπαίων στην Ουκρανία βλάψει ίσως ανεπανόρθωτα τις ρώσο-ευρωπαϊκές σχέσεις, αποτρέποντας μια τέτοια καταστροφική για τις Η.Π.Α. προοπτική.

Οι Αμερικανοί θέλουν λοιπόν να κρατήσουν την Ρωσία όσο το δυνατόν πιο μακριά από την Ουκρανία, ωστόσο αυτή βρίσκεται πολύ κοντά στα σύνορά της για να ενταχθεί στην ΕΕ, όπως π.χ. οι πρώην σοβιετικές χώρες της Βαλτικής.

Οι Ρώσοι δεν πρόκειται να παραιτηθούν από τα συμφέροντά τους στην Ουκρανία. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Η χώρα απειλείται με διχοτόμηση σε φιλοδυτικό και φιλορωσικό κομμάτι (ανατολική και νότια Ουκρανία όπου ζουν ρωσόφωνοι και ρωσόφιλοι). Το θέμα είναι με ποιον τρόπο θα καταλήξει, εάν φυσικά καταλήξει, η Ουκρανία σε διαμελισμό. Σε περίπτωση κλιμάκωσης των συγκρούσεων, ουδείς μπορεί να αποκλείσει την ρωσική επέμβαση στην περιοχή, όπως ακριβώς συνέβη στην Γεωργία το 2008 σε ανάλογη περίπτωση.

Εξάλλου τίθεται το ερώτημα, εάν η Ρωσία αναγκαστεί να αποδεχθεί, δίχως να αντιδράσει, απώλεια ουκρανικών εδαφών και άρα έλευση των δυτικών δυνάμεων πιο κοντά στα σύνορά της. Πάντα υπάρχει και το «όπλο» του φυσικού αερίου, από το οποίο εξαρτάται τόσο η φτωχή Ουκρανία, όσο και η Ευρώπη. Μην ξεχνάμε τέλος ότι οι συνομιλίες στην Γενεύη ΙΙ σε σχέση με την Συρία απέτυχαν, γεγονός που δείχνει πως η διπλωματία ασθενεί.

Όπως και να έχουν τα πράγματα ο κλοιός γύρω από την Ρωσία σφίγγει επικίνδυνα και δυστυχώς για τον πλανήτη αργά ή γρήγορα θα ζήσουμε τελικά σύγκρουση «γιγάντων», καθότι οι αφορμές έχουν αυξηθεί σε επικίνδυνο βαθμό. Η ιστορία θα επαναληφθεί και τα πλιάτσικα θα δώσουν την σειρά τους σε πραγματική μάχη με τεχνολογίες ανεπτυγμένες και στρατούς εδώ και καιρό προετοιμασμένους. Μακάρι να κάνω λάθος…




Κίμων Γεωργακάκης, Πολιτικός Επιστήμων

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου