Πέμπτη 26 Φεβρουαρίου 2015

Πως οι Βρετανοί εμπόδισαν να ξαναγίνει εκκλησία η Αγιά Σοφιά


Γράφει ο Νίκος Χειλαδάκης


Την σημαντική αποκάλυψη ότι μετά την κατάληψη στις 13 Νοεμβρίου του 1918 της Κωνσταντινούπολης από τα συμμαχικά στρατεύματα της Αντάντ οι Βρετανοί σκόπευαν να επιστρέψουν την Αγία Σοφία στους χριστιανούς της Πόλης αλλά την τελευταία στιγμή έκαναν πίσω, κάνει η τουρκική εφημερίδα Zaman. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι αν συνέβαινε κάτι τέτοιο και αν ο σταυρός θα δέσποζε ξανά μεγαλοπρεπής στον τρούλο της Αγίας Σοφίας, αυτό θα ήταν ένα γεγονός μεγάλης ιστορικής συμβολικής αλλά και ψυχολογικής σημασίας και θα επηρέαζε αποφασιστικά στην οριστική επαναφορά της Πόλης στα ελληνικά χέρια. Η εμφάνιση ξανά του σταυρού στον τρούλο της Αγίας Σοφίας θα ήταν ένα από τα μεγαλύτερα ιστορικά χτυπήματα για τους Τούρκους και θα έδινε το έναυσμα για την εκκένωση της Πόλης από το ισλαμικό στοιχείο, όπως υπολόγιζαν τότε και τα συμμαχικά στρατεύματα, σύμφωνα πάντα με την τουρκική εφημερίδα.

Όπως αποκαλύπτει η Zaman, οι πρώτες σκέψεις του τότε βρετανού πρωθυπουργού, Lloyd George, μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τα στρατεύματα της Αντάντ τον Νοέμβριο του 1918, ήταν η άμεση παράδοση της αγίας Σοφίας στους χριστιανούς. Με την κίνηση αυτή, όπως υπολόγιζε ο Βρετανός πρωθυπουργός, θα σημειώνονταν μια μεγάλη τάση φυγής των μουσουλμάνων προς την Μικρά Ασία καθώς θα φαίνονταν πως η Πόλη οριστικά περνούσε ξανά στα χέρια των χριστιανών και θα επανέρχονταν στο πρωταρχικό της όνομα, δηλαδή από İstanbul στην Κωνσταντινούπολη. Όσον αφορά το μουσουλμανικό χαλιφάτο που είχε μέχρι τότε την έδρα του στην Κωνσταντινούπολη, θα μεταφέρονταν στην Προύσα ή στο Ικόνιο και έτσι μεγάλο μέρος και του μουσουλμανικού ιερατείου θα έφευγε από την Πόλη. Εξ άλλου, όπως ανέφεραν τότε οι βρετανικές πηγές, στην Κωνσταντινούπολη ήδη υπήρχαν εκατοντάδες τζαμιά και έτσι η αλλαγή του καθεστώτος της Αγίας Σοφίας και η εκ νέου μετατροπή της σε χριστιανικό ναό δεν θα επηρέαζε τα θρησκευτικά καθήκοντα των μουσουλμάνων που θα παρέμεναν στην Πόλη. Διαφωνία υπήρξε στο θέμα σε ποιους θα παραδίδονταν η αγία Σοφία. Φυσικά την πρώτη προτεραιότητα την είχαν οι Έλληνες της Πόλης, όπως ανέφεραν οι βρετανικές πηγές, καθώς η Αγία Σοφία αποτέλεσε επί χίλια χρόνια το σύμβολο της ελληνικής ορθοδοξίας και τώρα την διεκδικούσε με σοβαρές αξιώσεις το ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο.

Τίποτα όμως από όλα αυτά δεν έγινε εξ’ αιτίας των δεύτερων σκέψεων του Λονδίνου, δηλαδή της κέντρου της τότε μεγάλης βρετανικής αυτοκρατορίας που την εποχή εκείνη διοικούσε το μεγαλύτερο μέρος του ισλαμικού κόσμου και μάλιστα είχε υπό την κατοχή της τις μεγάλες ιερές πόλεις των μουσουλμάνων, δηλαδή την Μέκκα και την Μεδίνα. Το θέμα έμεινε χωρίς καμία εξέλιξη για να φτάσουμε στην μικρασιατική καταστροφή και την κατάληψη της Πόλης από τα στρατεύματα του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, στις 6 Οκτωβρίου του 1924. Έτσι χάθηκε μια μοναδική ευκαιρία για τον χριστιανισμό αλλά και για τον ελληνισμό που θα επέστρεφε μετά από τεσσεράμισι αιώνες στον ιστορικό αυτό ναό.

Παρ’ όλα αυτά η Αγία Σοφία δεν έμεινε σαν τζαμί καθώς ο Κεμάλ, όπως αναφέρει η τουρκική εφημερίδα, αποδέχτηκε κάποια νέα βρετανικά σχέδια για την μετατροπή της σε μουσείο. Το σκεπτικό ήταν ο ιστορικός αυτός ναός να γίνει, όπως και έγινε, παγκόσμιο αξιοθέατο που κάθε χρόνο δίνει στην τουρκική οικονομία εκατομμύρια σε συνάλλαγμα από τους επισκέπτες που έρχονται από παντού για να θαυμάσουν αυτό το αριστούργημα της ελληνικής Ορθοδοξίας.



ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος

www.nikosxeiladakis.gr

1 σχόλιο:

  1. Ο προφήτης Μουχάμμεντ (σαλλαλλάχου αλέιχι ουά σαλάμ) κατά τη διάρκεια της μάχης του Χάντακ (Φεβρουάριος του 627 μ.Χ) είπε στους μουσουλμάνους στρατιώτες:
    “Μου δώθηκαν τα κλειδιά του Βυζαντίου! Μου δώθηκαν τα κλειδιά της Περσίας! Μου δώθηκαν τα κλειδιά της Υεμένης” (Musnad, Ahmad ibn Hanbal, 4:303).

    Πράγματι μέσα σε 20 χρόνια η Περσία και η Υεμένη κατακτήθηκαν από τους στρατηγούς Σαντ ιμπν Άμπι Ουακκάς και Χάλιντ ιμπν Ουαλίντ (ραχίμαχουμουλλάχ) και πολύ αργότερα κατακτήθηκε το Βυζάντιο.

    Εδώ θέλω να πω και κάτι άλλο. Ο Προφήτης είχε πει: “Τί μεγάλος αυτός ο στρατηγός που θα κυριεύσει την Κωνσταντινούπολη! Τί μεγάλος που θα είναι ο στρατός του” (Hakim, al-Mustadrak, 4:422; & Musnad, Ahmad ibn Hanbal, 4:335;).

    Θέλω να πω κάτι σχετικά με την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης. Στο Ιερό Κοράνι στη σούρα “34:15” λέγεται: “..Μια ευτυχισμένη και όμορφη χώρα και ένας Κύριος Πολυεύσπλαχνος” (Κοράνι, 34:15).

    Το εδάφιο αυτό αναφέρεται στην περιοχή “Σαβά” της Υεμένης και στο αρχαίο βασίλειο που υπήρχε εκεί αλλά μεταφορικά αναφέρεται και στην Κωνσταντινούπολη γιατί στο εδάφιο αυτό η φράση που μεταφράζεται ως “μια ευτυχισμένη και όμορφη χώρα” είναι η φράση “μπέλντετουν ταϊγίμπατουν”. Η αριθμητική λοιπόν αξία της φράσης αυτής στα αραβικα είναι 857 αλλά 857 είναι η χρονιά 1453 σύμφωνα με το ισλαμικό σεληνιακό ημερολόγιο’ δηλαδή η χρονιά που κατακτήθηκε η Κωνσταντινούπολη!!

    Όπως αναφέρει ο Άνας ιμπν Μάλικ (ραντιγιαλλάχου άνχου) κάθε φορά που ο Προφήτης επισκεπτόταν την Κούμπα [λίγο πριν τη Μεδίνα], πήγαινε στο σπίτι της Ουμ Χαράμ μπιντ Μίλχαν (ραντιγιαλλάχου άνχα). Σε μία επίσκεψη του σ’ αυτήν, του έδωσε λίγο φαγητό και αφού το έφαγε, κοιμήθηκε. Μετά από λίγο σηκώθηκε χαμογελόντας. – “Τί είναι αυτό που σε κάνει να γελάς για ρασούλουλλάχ (ω απεσταλμένε του Θεού);” ρώτησε η Ουμ Χαράμ. – “Είδα μερικούς ανθρώπους από την κοινότητα μου, σαν βασιλιάδες πάνω σε θρόνους, που θα βγουν στη θάλασσα πάνω σε καράβια, για να κάνουν τζιχάντ” είπε ο Προφήτης. – “Για ρασούλουλλάχ! Κάνε ντουά (ευχή) να με κάνει και μένα ο ΑΛΛΑΧ μία απ’ αυτούς” είπε η Ουμ Χαράμ. Αφού ο Προφήτης έκανε ντουά, έγειρε το κεφάλι του και τον ξαναπήρε ο ύπνος.

    Αφού πέρασε λίγη ώρα, ο Προφήτης ξύπνησε και πάλι χαμογελόντας. – “Τί είναι αυτό που σε κάνει να γελάς για ρασούλουλλάχ;” ρώτησε η Ουμ Χαράμ και ο Προφήτης απάντησε: – “Είδα μερικούς ανθρώπους από την κοινότητα μου, σαν βασιλιάδες πάνω σε θρόνους, που θα βγουν στη θάλασσα πάνω σε καράβια, για να κάνουν τζιχάντ”. – “Για ρασούλουλλάχ! Κάνε ντουά (ευχή) να με κάνει και μένα ο ΑΛΛΑΧ μία απ’ αυτούς” είπε η Ουμ Χαράμ. – “Εσύ θα είσαι από τους πρώτους” της απάντησε ο Προφήτης.

    Πράγματι, επί του χαλίφη Μουαβίγια, η Ουμ Χαράμ συμμετείχε στο τζιχάντ για την κατάκτηση της Κύπρου. Όταν βγήκε από το καράβι, έπεσε κάποια στιγμή από το γαϊδουράκι της στο οποίο είχε ανεβεί και πέθανε (Sahih al-Buhari, isti’zan;).

    Στο σημείο όπου μαρτύρησε η Ουμ Χαράμ (κοντά στη Λάρνακα της Κύπρου) βρίσκεται σήμερα το τζαμί ‘Χαλά Σουλτάν’ (ή αλλιώς γνωστό ως ‘Τεκκές της Ουμ Χαράμ’), που χτίστηκε το 1787 (κατ’ άλλους το 1816) μ.Χ.

    https://alialyunani.wordpress.com/2009/01/19/%CE%B8%CE%B1%CF%8D%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%B9%CF%83%CE%BB%CE%AC%CE%BC/

    ΑπάντησηΔιαγραφή