Ο Πούτιν, η ασθένεια Ερντογάν, το ενεργειακό παιχνίδι και ο ρόλος της Ελλάδας

Τα ενεργειακά δίκτυα μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001, κατέρρευσαν μαζί με τους δίδυμους πύργους.
Το αντιληφθήκαμε αργότερα, μετά την εισβολή στο Ιράκ το 2002, την ανάρρωση της Ρωσίας το 2004, την ανάπτυξη του Ιράν από το 2007.
Το συνειδητοποιούμε καλύτερα με την Αραβική άνοιξη το 2010, που εκπόρθησε τη Λιβύη και πολιορκεί τη Συρία.


Η οικονομική κρίση του 2008, απλά επιβράδυνε την σταθεροποίηση των τιμών πετρελαίου σε πάνω από 100 δολάρια το βαρέλι. 

Στο μεσοδιάστημα η Τουρκία αυτοαναβάθμισε το ρόλο της σε περιφερειακής δύναμης οθωμανικών βλέψεων και η Ελλάδα αυτουποβαθμίσθηκε στην χρεοκοπία.

Μέσα σε μια δεκαετία η περιοχή της Μεσογείου και της Ανατολής άλλαξε δυναμικές και καθεστώτα.



Η πιο χαρακτηριστική, πολυσήμαντη, ανατρεπτική κίνηση συνέβη στη μεγαλόνησο.

Η Κύπρος, αποικισμένη από Ρωσικό πλούτο, μέλος της ΕΕ, η Κύπρος της κληρονομιάς των αδεσμεύτων των Μακαρίου-Νάσερ, συμμαχεί με το Ισραήλ και αρχίζει τη διαδικασία παραγωγής και εκμετάλλευσης φυσικού αερίου στη μύτη της Τουρκίας.



Ο ελλαδικός χάρτης, αν πιστέψει κανείς τις εξαγγελίες, σε τρία χρόνια θα μοιάζει με τεράστια φέτα γραβιέρας από τις τρύπες όπου θα αναζητιούνται πετρέλαιο και φυσικό αέριο. 
Ελλάδα, Κύπρος δυο μέλη της ΕΕ και Ισραήλ, ψυχρός γείτονας μέχρι πρόσφατα, προνομιακός συνεταίρος από σήμερα, φτιάχνουν το ενεργειακό τρίγωνο της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, που φιλοδοξεί να γίνει τρίτος πόλος προμηθευτή, να αλλάξει τον ενεργειακό χάρτη και τα δίκτυα μεταφοράς στην Ευρώπη.

Είναι δεδομένο και σίγουρο. Η Ελλάδα εισάγεται στις χώρες ενεργειακού ενδιαφέροντος. Είτε ως σημαντικός κόμβος μεταφοράς στο φυσικό αέριο, είτε ως παραγωγός εναλλακτικής ενέργειας (φωτοβολταϊκά Κρήτης, πρόγραμμα Ήλιος, αιολικά πάρκα), είτε ως επίδοξος παραγωγός πετρελαίου και κυρίως φυσικού αερίου.
Και μένει ανοικτό το θέμα μερικού μετασχηματισμού ενέργειας, δηλαδή το να μετατρέπεται το φυσικό αέριο σε ρεύμα, το οποίο θα μεταφέρεται προς Ευρώπη.

Το αγαπημένο ελληνικό κλισέ της “χώρας σταυροδρόμι σε Ανατολή και Δύση” , βρίσκει εφαρμογή αναπάντεχη και ευπρόσδεκτη στον ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης.

Όχι δεν γίναμε ακόμη σεΐχηδες.

Όμως επενδύσεις σε ύψος εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ θα πραγματοποιηθούν σε ορίζοντα δεκαετίας και η ενέργεια θα αποτελέσει σημαντικότερη μαζί με τον τουρισμό και τη ναυτιλία οικονομική, εξαγωγική δραστηριότητα της χώρας.

Στο βαθμό βέβαια που η ενεργειακή επιβάρυνση δεν θα καταστρέψει αισθητικά και δεν θα μολύνει υπερβολικά αέρα, έδαφος, θάλασσα και υπέδαφος.
Αυτή η εισαγωγή στον ενεργειακό χάρτη έχει την ανάλογη γεωστρατηγική σημασία. Η Ελλάδα έχει ήδη γίνει πιο σημαντική για την Αμερική, όπως το δείχνουν όλες οι προσπάθειες Ομπάμα στην κρίση χρέους της χώρας.
Το ίδιο ισχύει και για την Ευρώπη για την οποία η Ελληνική και Κυπριακή “προσάρτηση” συνεπάγεται αύξηση ενεργειακής αυτονομίας.

Η αλλαγή συμμαχιών στην περιοχή με την Ελληνική προσέγγιση του Ισραήλ , αυτόματα επιφέρει προσέγγιση Τουρκίας και Ρωσίας όπου θα προσχωρήσουν και οι παραδοσιακοί άραβες εταίροι της.


Ο ρόλος του Ιράν θα διευκρινισθεί αφού παγιωθούν οι αλλαγές που έχουν αρχίσει να διαγράφονται στην περιοχή.

Η Ελλάδα έχει κάθε συμφέρον να εύχεται σταθερότητα, δηλαδή μακροημέρευση Ερντογάν και Πούτιν, σε Ρωσία και Τουρκία.
Όμως και οι δύο ηγέτες για διαφορετικούς λόγους, έχουν εισέλθει σε κύκλο προσωπικής πολιτικής φθοράς.



Αν η αποφυγή χρεοκοπίας της χώρας είναι συνθήκη αναγκαία για την επιβίωσή της , η διαχείριση των ενεργειακών της δυνατοτήτων γίνεται στόχος ελπίδας για την ανάπτυξή της.
Γνωρίζοντας την σημασία της ενέργειας στην παγκόσμια ιστορία, η ενεργειακή προσπάθεια θα χρειασθεί σύνθετες πολιτικές τακτικές και διπλωματικές προσπάθειες.


Η αναβάθμιση της γεωστρατηγικής σημασίας της χώρας είναι δίκοπο μαχαίρι. Αυξάνει την προσβασιμότητα στα παγκόσμια κέντρα ισχύος αλλά μειώνει το εύρος αυτόνομων εθνικών χειρισμών.
Απλό παράδειγμα που και σήμερα ισχύει στα πλαίσια της ΕΕ, όπου οι εθνικές πολιτικές ενέργειας είναι διασυνδεδεμένες , υπό τον Ευρωπαίο επίτροπο γερμανικής εθνικότητας κο Γκίντερ Έτινγκερ. Το που θα γίνει ένα εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας στην Ελλάδα χρειάζεται να συζητηθεί με την ΕΕ και τον επίτροπο, δεν αποφασίζεται τοπικά.
Η ενεργειακή προοπτική φαντάζει πράγματι σαν οδικός χάρτης μέλλοντος για τη χώρα. Αλλά θα χρειασθεί εμείς να διανύσουμε όλες τις αποστάσεις. Και να εφεύρουμε αρκετούς παράδρομους επίσης.



πηγή