Τρίτη 25 Ιουνίου 2013

Κρίσιμη απόφαση για την Ελλάδα - Τι θα γίνει με τον αγωγό TAP


Του Χρήστου Καπούτση


Στο τέλος της εβδομάδας αναμένεται μια εξαιρετικά σημαντική απόφαση για τη χώρα μας. Την Παρασκευή 28 Ιουνίου, κατά πάσα πιθανότητα, θα αποφασιστεί, αν η Ελλάδα, θα είναι ενεργό μέλος του Ενεργειακού χάρτη της περιοχής μας. Πρόκειται για θέμα μείζονος σημασίας, που υπό κανονικές συνθήκες πολιτικής ομαλότητας, θα έπρεπε να μονοπωλούσε το ενδιαφέρον των Ελληνικών ΜΜΕ.

Η Κοινοπραξία που θα διαχειριστεί τα αποθέματα του Φυσικού Αερίου στην περιοχή του ΣΑΧ- ΝΤΕΝΙΖ 2 της ΚΑΣΠΙΑΣ στην περιοχή του Αζερμπαϊτζάν, θα αποφασίσει, αν η μεταφορά του Φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, θα γίνει από τον ελληνικού ενδιαφέροντος αγωγό ΤΑΡ ή από τον ανταγωνιστικό αγωγό ΝΑΜΠΟΥΚΟ west.


Ο Αγωγός ΤΑΡ έχει σχεδιαστεί να ξεκινήσει από τα ελληνοτουρκικά σύνορα, τον μεθοριακό σταθμό των Κήπων, θα διασχίσει την Βόρεια Ελλάδα, θα διέλθει μέσω Αλβανίας, στη συνέχεια με υποθαλάσσιο αγωγό θα φτάσει στην Ιταλία και από κει , το αζέρικο φυσικό αέριο , θα διοχετεύεται στην Ευρώπη.

Βέβαια θα πρέπει να απαντηθεί το ερώτημα: Πως εξασφαλίζει η χώρα μας ότι η Τουρκία, με οποιοδήποτε πρόσχημα, δεν θα διακόπτει τη ροή του φυσικού αερίου από την Κασπία προς την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση; Μήπως όμως, ο αγωγός ΤΑΡ εξελιχθεί και σε «αγωγό» στενότερης ελληνοτουρκικής συνεργασίας;

Ο ανταγωνιστικός αγωγός ΤΑΡ, είναι ο αγωγός ΝΑΜΠΟΥΚΟ west. Έχει σχεδιαστεί να παρακάμπτει την Ελλάδα και να φτάνει στην Ευρώπη, αφού θα διασχίσει τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και την Τσεχία.

Η κρατική εταιρεία του Αζερμπαϊτζάν Socar, μαζί με την BP, τη νορβηγική Statoil , τη Γερμανική ΕΟΝ και άλλες εταιρείες διαχειρίζονται το κοίτασμα του Σαχ Ντενίζ 2, το οποίο εκτιμάται ότι περιέχει αποθέματα φυσικού αερίου της τάξης του 1 τρισ. κυβικών μέτρων.

Στην τελική απόφαση της Κοινοπραξίας των πολυεθνικών εταιρειών ευρω-ατλαντικών συμφερόντων, που διαχειρίζονται το φυσικό αέριο της περιοχής ΣΑΧ- ΝΤΕΝΙΖ 2 , βαρύνουσα είναι η άποψη του Προέδρου του Αζερμπαϊτζάν του ΙΛΧΑΜ ΑΛΙΕΦ και φυσικά, της αζέρικης εταιρείας Socar. Η εταιρεία αυτή, πρόσφατα απέκτησε τη ελληνική εταιρεία διαχείρισης φυσικού Αερίου τη ΔΕΣΦΑ. Βέβαια, η οικονομική προσφορά των αζέρων για την απόκτηση της ΔΕΣΦΑ, ήταν πολύ χαμηλότερη των προσδοκιών, που είχε η Ελληνική Κυβέρνηση. Πάντως, στελέχη της Κυβέρνησης εκτιμούν, ότι η αγορά της ΔΕΣΦΑ από την αζερική εταιρεία, είναι πρόκριμα, για την επιλογή του αγωγού ΤΑΡ.


Το διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο Ρόυτερς (Reuters) παρουσίασε ανάλυση σύμφωνα με την οποία ο ΤΑΡ φαίνεται να επικρατεί του Nabucco. Η αγορά της ΔΕΣΦΑ από αζερικη εταιρία ενισχύει τα σχετικά επιχειρήματα.
Το Reuters υποστηρίζει  ότι το σχέδιο για τον αγωγό TAP (Trans-Adriatic Pipeline) δείχνει να έχει μια ιδιαίτερη δυναμική, τέτοια που θα μπορούσε να οδηγήσει σε εγκατάλειψη τα σχέδια για την προτίμηση, που έδειχνε η Δύση επί πολλά έτη, για τον ανταγωνιστικό  αγωγό Nabucco.

Σε λίγες μέρες, θα αποδειχτεί, πόσο η εξαγορά της ΔΕΣΦΑ από την αζέρικη εταιρεία και όχι μόνο, επηρέασε, την τελική επιλογή ή την απόρριψη του ΤΑΡ.





Η Κυβερνητική κρίση και ο ΤΑΡ

Είχαμε αυτές τις μέρες μια σοβαρή , αλλά τελικά μάλλον διαχειρίσιμη, Κυβερνητική κρίση. Η τρικομματική Κυβέρνηση, έγινε δικομματική, με επισφαλή όμως πλειοψηφία στη Βουλή. Είναι θετικό ότι αποφύγαμε τις εκλογές.

Ζητούμενο, παραμένει η εσωτερική πολιτική σταθερότητα, που στη σημερινή χρονική και διεθνοπολιτική συγκυρία, η πολιτική σταθερότητα είναι όρος sine qua non , δηλαδή αναγκαίος, όρος απαράβατος, ώστε η Ελλάδα να διεκδικήσει μια ισχυρή παρουσία και έναν διακριτό ρόλο στις κυοφορούμενες διεθνείς εξελίξεις στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή μας.

Η Κυβέρνηση θα πρέπει να διαχειριστεί , όχι μόνο δύσκολα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, αλλά και απειλητικές προκλήσεις , που προέρχονται από το ασταθές και συγκρουσιακό περιφερειακό περιβάλλον, με αιχμή τα θέματα ενέργειας . Και όσα σχετίζονται με την ενέργεια, όπως είναι, η αξιοποίηση κοιτασμάτων των υδρογονανθράκων και η ασφάλεια των αγωγών μεταφοράς των ενεργειακών πόρων (πετρέλαιο και φυσικό αέριο).

Αυτές τις ημέρες αυτές, βρίσκεται σε εξέλιξη , ένας διπλωματικός μαραθώνιος στις Βρυξέλες και στο Μπακού την Πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν. «Μήλον της έριδος», η απόφαση της Κοινοπραξίας του Σαχ Ντενίζ. Ποιος θα επιλεγεί; Ο Αγωγός ΤΑΡ ή ο αγωγός ΝΑΜΠΟΥΚΟ west. Πρόκειται για ένα πολύ σκληρό διπλωματικό- ενεργειακό παρασκήνιο, αφού συγκρούονται τεράστια οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα ισχυρών κρατών και πολυεθνικών, που είναι Κολοσσοί στον τομέα της Ενέργειας.

Σύμφωνα με την εκτίμηση του Reuters , τα συμφέροντα του Αζερμπαϊτζάν εξυπηρετούνται καλύτερα από τον TAP, αφού παρά τον ακραιφνώς «φιλοδυτικό» προσανατολισμό του Nabucco που ευθυγραμμίζεται με την γενικότερη στάση του Μπακού, οι Αζέροι δεν έχουν κανένα συμφέρον να διαρρήξουν τις σχέσεις τους με τη Ρωσία. Ο Nabucco είναι ευθεώς ανταγωνιστικός με τον ρωσικό αγωγό φυσικού αερίου South Stream. Η «έγνοια» των Αζέρων να μην προκαλέσουν τους Ρώσους είναι απόλυτα δικαιολογημένη. Η σύγκρουση για το Ναγκόρνο Καραμπάχ του Αζερμπαϊτζάν με την Αρμενία, όπου σταθμεύουν ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις , είναι ένα μόνο από τα θέματα που απασχολούν την Κυβέρνηση του Μπακού.




Ιδιαίτερα θετική εξέλιξη

Η επιλογή του αγωγού ΤΑΡ, αναμφίβολα, θα είναι μια ιδιαίτερα θετική εξέλιξη για την Ελλάδα, διότι θα συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη, στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην αναβάθμιση της γεωστρατηγικής θέσης της Χώρας μας.

Συνεπώς, μια παρατεταμένη Κυβερνητική Κρίση τώρα στην Ελλάδα, πιθανότατα θα έχει αρνητική επιρροή και στην απόφαση, για την επιλογή του αγωγού μεταφοράς του αζέρικου Φυσικού Αερίου στην Ευρώπη.

Και αυτό γιατί: Διότι, το πακέτο της επιλογής του ενός ή του άλλου αγωγού, περιλαμβάνει, εκτός από την οικονομική διάσταση και δύο ακόμη βασικές παραμέτρους προς αξιολόγηση, που αφορούν, την ασφάλεια των αγωγών και την πολιτική σταθερότητα, από τις χώρες διέλευσης των αγωγών μεταφοράς ενέργειας. Η πολιτική αστάθεια έχει, αρνητικό πρόσημο στην αξιολόγηση.

Ωστόσο έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι: Η επιλογή του αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΡ ή του ΝΑΜΠΟΥΚΟ, αποτελεί και βήμα ενεργειακής απεξάρτησης της Ε.Ε. από τη Ρωσία. Είναι η πολιτική, που προωθεί αμερικανική διπλωματία, καθώς οι αμερικανοί επιδιώκουν η τροφοδοσία της Ευρώπης με πετρέλαιο και φυσικό αέριο, να μη γίνεται ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ από τις ενεργειακές πηγές της Ρωσίας. Ειδικά, για την επιλογή του αγωγού, οι αμερικανοί, επισήμως τουλάχιστον, έχουν ΟΥΔΕΤΕΡΗ στάση.



Ο ρωσικός αγωγός "South Stream"

Φυσικά, τα διαθέσιμα αποθέματα σε φυσικό αέριο του Αζερμπαϊτζάν, είναι ελάχιστο υποπολλαπλάσιο, των αντίστοιχων ρωσικών αποθεμάτων , και αυτό έχει αυτοτελή πολιτική και οικονομική αξία και αξιολογείται αναλόγως από την Ε.Ε. Εκτιμάται ότι τα αποθέματα του Σαχ Ντενίζ-2 του Αζερμπαϊτζάν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες της Ευρώπης σε φυσικό αέριο για 12-15 το πολύ χρόνια, ενώ το φυσικό αέριο της Ρωσίας για 200 χρόνια!!

Πάντως, ο Γενικός διευθυντής του ρωσικού Ιδρύματος Εθνικής Ενεργειακής Ασφάλειας, Κωνσταντίν Σίμονοφ, σχολιάζοντας την κατασκευή των αγωγών ΤΑΡ και Nabucco , σε συνέντευξη τύπου είπε: «Η επιλογή αυτή εξετάζεται από την ΕΕ ως μία από τις προτεραιότητές της. Ωστόσο, κανένα από τα ευρωπαϊκά σχέδια μεταφοράς φυσικού αερίου ούτε ο TAP, ούτε ο γνωστός "Nabucco" ούτε ο εντελώς γελοίος "White Stream", από τη Γεωργία προς την Ευρώπη, δεν θα καταφέρουν να ανταγωνιστούν το δικό μας "South Stream". Για έναν απλό λόγο: όλοι αυτοί οι αγωγοί, χωρίς εξαίρεση, στοχεύουν στη μοναδική πηγή φυσικού αερίου που βρίσκεται στο Αζερμπαϊτζάν! Για να είμαστε πιο ακριβείς, στοχεύουν το κοίτασμα Σαχ Ντενίζ-2, η κατασκευή του οποίου αναμενόταν να ολοκληρωθεί το 2017, ενώ στην πραγματικότητα η εξόρυξη φυσικού αερίου θα ξεκινήσει περίπου το 2019-20. Μάλιστα, η χωρητικότητά του θα είναι 16 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, εκ των οποίων τα 6 δισ. προορίζονται για την Τουρκία και μόνο τα 10 δισ. θα κατευθυνθούν στην ευρωπαϊκή αγορά. Λοιπόν, μοιάζει ο αγωγός αυτός να είναι ανταγωνιστικός του ρωσικού "South Stream", που έχει χωρητικότητα 65 δισ. κυβικά μέτρα και όλα προορίζονται για την Ευρωπαϊκή Ένωση;»



ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου