Πέμπτη 20 Ιουνίου 2013

Γιατί Όργουελ & Χάξλει είναι "πιο επίκαιροι από ποτέ"


Ο Οργουελ και ο Χάξλεϊ είναι δύο συγγραφείς που έχουν συζητηθεί όσο λίγοι τις τελευταίες δεκαετίες και αυτό γιατί μέσω του έργου τους διείσδυσαν στον κόσμο του μέλλοντος με τρόπο προφητικό.

Η ανθρωπότητα μάλιστα φροντίζει να τους δείξει ότι τους αναγνωρίζει αυτό που έκαναν, γι αυτό και ανά τακτά χρονικά διαστήματα στρέφεται στα βιβλία τους, στα οποία πλάι φιγουράρει συχνά η φράση «πιο επίκαιρα από ποτέ».

Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά τις αποκαλύψεις Σνόουντεν για το πρόγραμμα παρακολούθησης Prism, από την Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας των ΗΠΑ, το μυθιστόρημα «1984» του Οργουελ ανέβηκε στις πρώτες θέσεις της λίστας με τα βιβλία που πούλησαν τα περισσότερα αντίτυπα στο Amazon.

Ανάλογο ενδιαφέρον εκδηλώθηκε και για τον «Θαυμαστό, καινούριο κόσμο» του Χάξλεϊ.

Ποιοι ήταν όμως οι δύο συγγραφείς που είδαν το μέλλον πιο διεισδυτικά ακόμα και από τους ανθρώπους που ζουν σε αυτό;

O Τζορτζ Οργουελ (το πραγματικό του όνομα ήταν Έρικ Άρθουρ) γεννήθηκε στο Μοτιάρι της Ινδίας το 1903, γιος κατώτερου διοικητικού υπαλλήλου και η οικογένειά του επέστρεψε στην Αγγλία το 1911. Τα χρόνια 1917-1921 σπούδασε υπότροφος στο Ήτον, όπου πρωτοδημοσίευσε κείμενά του σε περιοδικά. Το 1922 διορίστηκε αξιωματούχος στην αστυνομία της Βιρμανίας, απ' όπου παραιτήθηκε έξι χρόνια μετά, αμφισβητώντας το ρόλο του στην αποικιακή διοίκηση, την οποία οι ντόπιοι δεν αποδέχτηκαν ποτέ. Έκτοτε έζησε για καιρό φτωχική ζωή στο Παρίσι και το Λονδίνο, αλλάζοντας περιστασιακά επαγγέλματα και συναναστρεφόμενος με περιθωριακούς. Επρόκειτο για μια συνειδητή από μέρους του απόρριψη του αστικού τρόπου ζωής, που συνοδεύτηκε από την πολιτική του ωρίμανση. Ο ίδιος χαρακτήριζε τον εαυτό του αναρχικό.

Από τις κορυφαίες στιγμές της ζωής του ήταν η συμμετοχή του στον ισπανικό Εμφύλιο. Στρατευμένος αρχικά στη δημοκρατική πολιτοφυλακή, πολέμησε και τραυματίστηκε, για να συγκρουστεί αργότερα και με τους κομμουνιστές. Με την έκρηξη του Β' Παγκόσμιου Πολέμου τοποθετήθηκε διευθυντής της Ινδικής Υπηρεσίας του BBC, απ' όπου αποχώρησε το 1943. Ως λογοτεχνικός συντάκτης, εν συνεχεία, στην εφημερίδα Tribune, διαμόρφωσε πολιτικές θέσεις με σοσιαλιστική κατεύθυνση, διαφοροποιημένος ωστόσο από την επίσημη γραμμή των Εργατικών. Στην περίοδο αυτή ανήκουν μερικά από τα καλύτερα δοκίμιά του.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του έγραψε τα δύο βιβλία που του χάρισαν τη μεγάλη του φήμη. Το 1944 ολοκλήρωσε τη "Φάρμα των Ζώων", πολιτική αλληγορία εμπνευσμένη από τη Ρωσική Επανάσταση και τη σταλινική περίοδο της ΕΣΣΔ. Το βιβλίο τον έκανε πλούσιο και διάσημο. Το 1949 κυκλοφόρησε το τελευταίο του έργο, το περίφημο "1984", κορυφαία ίσως στιγμή του συγγραφέα και πολιτικού στοχαστή. Με τη δράση τοποθετημένη στο μελλοντικό τότε έτος 1984, σκιαγραφεί αριστουργηματικά όσο και εφιαλτικά το ολοκληρωτικό αστυνομικό κράτος, όπου τα πάντα εξελίσσονται υπό την παρακολούθηση του Μεγάλου Αδελφού.

To 1950, λίγο πριν τον θάνατό του, μακριά από το αγαπημένο του νησί Τζούρα, ο Βρετανός λογοτέχνης απαγόρευσε ρητά τη συγγραφή της βιογραφίας του, κάτι που τελικά δεν τηρήθηκε από τους πολυάριθμους βιογράφους του. Ο Τζωρτζ Όργουελ πέθανε τον Ιανουάριο του 1950 σε νοσοκομείο του Λονδίνου, σε ηλικία των 47 ετών.

Ο Άλντους Χάξλεϋ γεννήθηκε στις 26 Ιουλίου του 1894 στο Ηνωμένο Βασίλειο και πέθανε στις 22 Νοεμβρίου του 1963 σε ηλικία 69 ετών. Μέλος διάσημης οικογένειας επιστημόνων, έμεινε σχεδόν τυφλός κατά την διάρκεια των σπουδών του στο Ήτον, αλλά συνέχισε τις σπουδές του στην Οξφόρδη. Το 1916 άρχισε την συγγραφική του σταδιοδρομία. Έζησε για μεγάλο διάστημα στην Ιταλία και το 1930 εγκαταστάθηκε στην Καλιφόρνια όπου και πέθανε το 1963. Το περιφημότερο έργο του είναι ο «Θαυμαστός καινούριος κόσμος», μια εφιαλτική, προφητική ενατένιση ενός τέλειου τεχνοκρατικά πολιτισμού που βασίζεται στον φυσικό και ψυχολογικό καταναγκασμό.

Αυτοί οι δυο συγγραφείς προσπάθησαν να φανταστούν το μέλλον ωστόσο μεταξύ τους είχαν τεράστιες διαφορές και αυτές αποτυπώνονται με τον καλύτερο τρόπό μέσω ενός κόμικ στο διάσημο βιβλίο του Neil Postman για την τηλεόραση «Διασκέδαση μέχρι θανάτου».

Οπως δείχνει το κόμικ, ο Οργουελ φοβόταν εκείνους που θα απαγόρευαν την ανάγνωση βιβλίων, ο Χάξλεϊ φοβόταν ότι ο κόσμος δεν θα διάβαζε καθόλου βιβλία. Ο Οργ. φοβόταν εκείνους που θα μας στερούσαν την ενημέρωση, ο Χ. εκείνους που θα μας έδιναν τόση πολλή ώστε να μας καταντήσουν ζώα παθητικά κι εγωκεντρικά. Ο Οργ. φοβόταν πως θα μας έκρυβαν την αλήθεια, ο Χ.ότι η αλήθεια θα πνιγόταν σε μια θάλασσα από άσχετα πράγματα. Ο Οργ. φοβόταν πως ο πολιτισμός μας θα πιανόταν αιχμάλωτος, ο Χ. ότι ο πολιτισμός μας θα χανόταν μέσα στην κοινοτοπία. Ή αλλιώς, ο Οργουελ φοβόταν πως ό,τι μισούμε θα μας καταστρέψει ενώ ο Χάξλεϊ πως θα μας καταστρέψει ό,τι αγαπάμε.



Της Ματίνας Νταλλαρή από protothema.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου