Προσομοίωση συνθηκών Αρη στη Χαβάη

    Ο θόλος όπου έζησαν οι συμμετέχοντες στο πρόγραμμα HI-SEAS της NASA, στο ηφαίστειο Μάουνα Λόα

Το περασμένο φθινόπωρο έξι επιστήμονες δέχθηκαν την εκπληκτική πρόταση να περάσουν οκτώ μήνες στη Χαβάη με όλα τα έξοδα καλυμμένα. Υπήρχε, ωστόσο, μία σημαντική λεπτομέρεια: ήταν αναγκασμένοι να περάσουν όλο αυτό το διάστημα όλοι μαζί, περιορισμένοι σε συνθήκες προσομοίωσης μιας διαστημικής αποστολής στον Αρη, ώστε να διαπιστωθεί εάν οι ερευνητές θα ανέπτυσσαν αίσθημα κλειστοφοβίας και εάν θα μπορούσαν να το διαχειρισθούν. Για τα μέλη της αποστολής HI-SEAS (Hawaii Space Exploration Analog and Simulation) της NASA το «μενού» των «διακοπών» δεν περιελάμβανε καθαρό αέρα, ήλιο και σέρφινγκ. Κάθε φορά που κάποιος ήθελε να κάνει μία μικρή βόλτα έξω από τον θόλο των 1.300 τετραγωνικών μέτρων έπρεπε να φορέσει μία διαστημική στολή 18 κιλών. Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν είναι παράξενο που οι έξι συμμετέχοντες δηλώνουν μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος ότι αισθάνονται «μεγάλη ευτυχία» που επέστρεψαν στον πραγματικό κόσμο. Ενας από αυτούς, μάλιστα, ομολόγησε ότι «νιώθει σαν φάντασμα».

Καθώς η NASA εξερευνά τις πιθανότητες μιας επανδρωμένης αποστολής στον Αρη, η υπομονή των επίδοξων αστροναυτών κατά τη διάρκεια του προγράμματος μπορεί να θεωρηθεί ευνοϊκό σημάδι. Τους τελευταίους οκτώ μήνες, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν τον πραγματικό χρόνο που απαιτείται για το ταξίδι από τη Γη στον Αρη, τα έξι μέλη της αποστολής έζησαν σε ένα απομονωμένο μέρος στις άκρες του ηφαιστείου Μάουνα Λόα. Η πρόσβαση σε νερό για μπάνιο ήταν περιορισμένη στα μόλις οκτώ λεπτά την εβδομάδα, ενώ η ηχομόνωση του χώρου ήταν προβληματική, ιδιαίτερα εάν αναλογισθεί κανείς ότι η επικεφαλής της αποστολής μάθαινε να παίζει γιουκαλίλι. Η Μάρθα Λένιο είχε αποφασίσει να θέσει τρεις σημαντικούς στόχους, τους οποίους επιθυμούσε να ολοκληρώσει μέσα στους οκτώ μήνες της παραμονής της στη Χαβάη: να μάθει γιουκαλίλι, να βελτιώσει τα γαλλικά της και να τελειώσει ένα πλεκτό της.




Ενασχόληση με πρότζεκτ

Η ενασχόληση με μικρά πρότζεκτ μάλλον συνέβαλε καθοριστικά στην επιβίωση των εσώκλειστων επιστημόνων. Οι συμμετέχοντες του HI-SEAS διατηρούσαν προσωπικά μπλογκ από όπου και μαθαίνουμε ότι η Σόφι Μίλαμ, ερευνήτρια ρομποτικής, κατασκεύασε μία μακέτα πλοίου με ξυλάκια και ένα διαστημικό κράνος από αλουμινόχαρτο. «Οταν είσαι παγιδευμένος σε ένα θόλο με πέντε ακόμη σπασίκλες, είναι εντυπωσιακό το πόσο ενθουσιασμένος μπορεί να είσαι για τη δημιουργία ενός καπέλου από αλουμινόχαρτο», έγραψε.

Κατά τη διαμονή τους στον μικρό θόλο, τα πράγματα δεν ήταν πάντα ευχάριστα, αφού οι έξι επιστήμονες έπρεπε να διεκπεραιώσουν τα ερευνητικά τους προγράμματα ενώ βρίσκονταν υπό την παρακολούθηση της ομάδας του Πανεπιστημίου της Χαβάης, της οποίας ηγείτο ο καθηγητής Κιμ Μπίνστεντ. Η αποστολή είχε στόχο την παρατήρηση των σωματικών και ψυχολογικών επιπτώσεων της απομόνωσης. Η NASA συνέλεξε και κατέψυξε δείγματα σάλιου και ούρων οκτώ μηνών.

Η εξαμελής ομάδα είχε να αντιμετωπίσει και τις προκλήσεις της φύσης. Στα μέσα της αποστολής, οι κακές καιρικές συνθήκες στο ηφαίστειο, το περιβάλλον του οποίου ομοιάζει με εκείνο του Αρη, εμπόδισαν τη χρήση των ηλιακών μπαταριών, με αποτέλεσμα να γίνεται αναγκαστικά περιορισμένη χρήση ενέργειας, δημιουργώντας προβλήματα στη θέρμανση και τον εξαερισμό της τουαλέτας. Η Λένιο παραδέχεται ότι οι επιπτώσεις αυτών των προβλημάτων στον Αρη θα ήταν σίγουρα πιο σοβαρές. «Εάν ήμασταν στον Αρη, θα επρόκειτο για ζήτημα ζωής ή θανάτου», τόνισε. «Εδώ δεν απειλούμασταν, οπότε τα επίπεδα άγχους ήταν πολύ χαμηλότερα», πρόσθεσε η ίδια.

Η μεγάλη επιτυχία του προγράμματος ήταν ότι οι επιστήμονες δεν βίωσαν κλειστοφοβία. Στην τελευταία ανάρτηση στο μπλογκ της η επικεφαλής περιέγραψε τους συγκατοίκους της ως «αξιαγάπητους ανθρώπους». Το αμερικανικό εγχείρημα μάλλον υπήρξε πιο αποτελεσματικό από το αντίστοιχο ρωσικό πείραμα, το οποίο κατέληξε σε καβγά με γροθιές ανάμεσα σε δύο συμμετέχοντες του προγράμματος.



ΠΗΓΗ