Τετάρτη 6 Μαΐου 2015

Βρετανικές εκλογές και Ευρώπη: Πόσο πιθανό είναι ένα Brexit;


Το Grexit μπορεί να είναι το αγαπημένο πρωτοσέλιδο των βρετανικών media, στις αυριανές εκλογές του Ηνωμένου Βασιλείου όμως το βασικό διακύβευμα μπορεί να είναι ένα άλλο… «exit», to «Brexit».

Το ενδεχόμενο εξόδου της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν συζητείται βεβαίως, επ' ουδενί, στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, η θέση της Βρετανίας όμως στην Ευρώπη επαναπροσδιορίζεται και περνά ντε φάκτο μέσα από τις αυριανές κάλπες.

Κατά έναν βαθιά ειρωνικό τρόπο αυτή η σχέση Ευρώπης και Βρετανίας ελάχιστες φορές βγήκε σε πρώτο πλάνο στην διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Η ίδια, όμως, η «ναυαρχίδα» του βρετανικού Τύπου, οι Financial Times, έσπευσαν να προδικάσουν ότι αυτές οι εκλογές θα έχουν ισχυρότατο αντίκτυπο στο ευρωπαϊκό μέλλον της χώρας. Και έγραψαν ακόμη ότι μια, μελλοντική, βρετανική έξοδος από την Ε.Ε. αποτελεί ένα πιθανό σενάριο οποιοδήποτε κι εάν είναι η ετυμηγορία της κάλπης.

Τα δημοσκοπικά δεδομένα και οι θέσεις των κομμάτων δείχνουν ήδη πόσο περίπλοκη θα είναι η πορεία που θα ακολουθήσει η χώρα από την Παρασκευή και μετά.

Ο Ντέιβιντ Κάμερον έχει υποσχεθεί της διεξαγωγή, το 2017, δημοψηφίσματος που θα κρίνει την παραμονή ή όχι της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό, όμως, ισχύει στην περίπτωση που ο Κάμερον κερδίσει με ευρύ προβάδισμα και συγκροτήσει ισχυρή κυβέρνηση των Συντηρητικών - προοπτική, που δεν φαίνεται πιθανή με βάση τις δημοσκοπήσεις. Εάν, αντιθέτως, οι Τόρις αναγκαστούν να πάνε σε κυβερνητικό συνασπισμό με τους φιλο-ευρωπαίους Φιλελεύθερους Δημοκράτες του Νικ Κλεγκ, τότε οι πιθανότητες για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος μειώνονται. Τα πάντα θα εξαρτηθούν από τα τελικά ποσοστά των δύο κομμάτων και τους όρους που θα περιλαμβάνει η προγραμματική συμφωνία της συγκυβέρνησης.

Το Εργατικό Κόμμα του Εντ Μίλιμπαντ θεωρείται, σε γενικές γραμμές, πιο φιλο-ευρωπαϊκό από τους Συντηρητικούς. Αυτό είναι αλήθεια, αλλά μπορεί να είναι και μια... παραπλανητική αλήθεια. Οι Εργατικοί επέλεξαν στρατηγικά να μην κάνουν την Ευρώπη κεντρικό προεκλογικό ζήτημα. Στο, 83 σελίδων, μανιφέστο του κόμματος, η Ε.Ε. καταλαμβάνει μετά βίας κάτι περισσότερο από μία σελίδα - την σελίδα 76.

Ακόμη και το σύντομο αυτό πέρασμα όμως, χαρακτηρίζεται από αντιφατικές τοποθετήσεις και δεσμεύσεις. Οι Εργατικοί ζητούν ταυτόχρονα λιγότερη λιτότητα και περισσότερη... δημοσιονομική πειθαρχία. Ζητούν επίσης την δημιουργία ενός «μηχανισμού κόκκινης κάρτας» που θα επιτρέπει στα ευρωπαϊκά κοινοβούλια να ασκούν βέτο στη νομοθεσία της Ε.Ε.

Ο κυρίαρχος στόχος είναι «να αλλάξει η ΕΕ με βάση τα συμφέροντα της Βρετανίας» και, επίσης, «να προστατευθούν τα εθνικά συμφέροντα της χώρας». Δεν υπάρχει καμία αναφορά στα συμφέροντα της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως κοινότητας, όπως είθισται - έστω και για τους τύπους - να ισχύει στα περισσότερα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα της Ευρώπης.
Και, βεβαίως, οι Εργατικοί απορρίπτουν οποιοδήποτε ενδεχόμενο συμμετοχής της Βρετανίας στο ευρώ.

Εν ολίγοις, για τα δεδομένα της ηπειρωτικής Ευρώπης, το πρόγραμμα των Εργατικών μοιάζει περισσότερο ευρω-σκεπτικιστικό παρά φιλοευρωπαϊκό. Και το κοινό στοιχείο που έχουν Εργατικοί και Συντηρητικοί είναι το αίτημα να επιστραφούν συγκεκριμένες εξουσίες από την Ε.Ε. στα εθνικά κοινοβούλια.

Οπότε, τι θα συμβεί σε περίπτωση νίκης των Εργατικών; Ο Εντ Μίλιμπαντ έχει δηλώσει πως θα κάνει δημοψήφισμα για την παραμονή ή όχι στην Ε.Ε. μόνον εάν οι Βρυξέλλες ενισχύσουν ακόμη περισσότερο τις ευρωπαϊκές εξουσίες έναντι των εθνικών. Η «απειλή» του Brexit όμως παραμένει ανοιχτή, ακόμη κι εάν δεν γίνει δημοψήφισμα. Οι αναλυτές θέτουν, για παράδειγμα, το ερώτημα του τι θα συμβεί στην περίπτωση που οι Εργατικοί αναγκαστούν να σχηματίσουν κυβέρνηση μαζί με το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας, το οποίο δεν αποκλείει την διεξαγωγή και νέου δημοψηφίσματος για την σκωτσέζικη ανεξαρτησία. Ένα τέτοιο δημοψήφισμα θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις ντόμινο, με ενίσχυση των τάσεων ανεξαρτησίας και της Αγγλίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ιδιαίτερη σημασία, σύμφωνα με ανάλυση του Stratfor, θα έχουν και τα ποσοστά που θα καταγράψει το ευρωσκεπτικιστικό UKIP του Νάιτζελ Φάρατζ. Το UKIP είναι τόσο αντι-ευρωπαϊκό όσο και ρατσιστικό σε ό,τι αφορά τη μετανάστευση.

Κατά το Stratfor, η ανησυχητικά ανοδική πορεία του UKIP και, συνολικά, το κλίμα των εκλογών στη Βρετανία αποτελούν, στην πραγματικότητα, έναν καθρέφτη της σημερινής κατάστασης στην Ευρώπη. Την κατάσταση μιας βαθιάς αμφιθυμίας ανάμεσα στην παραδοχή της αναγκαιότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στην παράλληλη άνοδο των αντι-ευρωπαϊκών κομμάτων που δεν δείχνουν μεν ακόμη δυναμική διακυβέρνησης αλλά επηρεάζουν ήδη το σύστημα. Απτή απόδειξη αυτής της επιρροής θεωρείται και η απόφαση του Κάμερον να προαναγγείλει το δημοψήφισμα για την παραμονή ή όχι της Βρετανίας στην Ε.Ε.

Τις τελικές συνέπειες αυτής της επιρροής θα την κρίνουν τα ποσοστά και – κυρίως – η μορφή της κυβέρνησης που θα βγάλουν οι αυριανές κάλπες. Με βάση τις τελευταίες δημοσκοπήσεις Συντηρητικοί και Εργατικοί παραμένουν «ισόπαλοι» με ποσοστά που κυμαίνονται ανάμεσα στο 33% και το 35%. Το UKIP αγγίζει το 12% και οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες του Νικ Κλεγκ δείχνουν να κινούνται κοντά στο 8%. Με αυτά τα δεδομένα οι περισσότεροι αναλυτές στο Λονδίνο θεωρούν ότι, ακόμη κι αν οι Εργατικοί του Μίλιμπαντ πάρουν την πρωτιά, το επικρατέστερο σενάριο είναι ο σχηματισμός κυβέρνησης συνεργασίας με τη συμμετοχή των Συντηρητικών και των Φιλελεύθερων Δημοκρατών.





ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου